“Педагогика” фанини ўқитиш бўйича ўқув-услубий мажмуа

2. “Нима учун” методи талабаларда ўрганилаётган муаммо ёки масала моҳиятининг ёритувчи сабабларни аниқлаш юзасидан мустақил фикр юрита олиш қобилиятини шакллантиришга хизмат қилади. Методни қўллаш жараёнида талабалар муаммо (масала)нинг ечимини топишга тизимли, ижодий ёндашишлари, шу билан бирга сабабларни таҳлил таҳлил қила олиш талаб этилади. Машғулотлар жараёнида методни қўллаш қуйидаги тартибда амалга оширилади: 1) ўқитувчи талабаларни методнинг моҳияти ва шартлари билан таништиради; 2) талабалар кичик гуруҳларга бириктириладилар; 3) ўқитувчи гуруҳларга ўрганилаётган мавзу бўйича маълум масалаларни топширади; 4) гуруҳлар масаланинг ечимини ифодалаши зарур бўлган схемани яратадилар; 5) схенмада муаммо (ёки масала)нинг юзага келиш сабаблари акс эттирилади; 6) гуруҳлар ишлари жамоада муҳокама қилинади.
Методни қўллаш шартлари қуйидагича: 1. Схемада акс этадиган шакллар (айлана, тўғри тўртбурчак, квадрат ёки учбурчаклар)ни талабаларнинг ўзлари мустақил танлайдилар. 2. Схеманинг таркибий тузилиши – мулоҳазалар занжирининг тўғри чизиқли ёки тўғри чизиқли эмаслиги ҳам талабалар томонидан белгиланади. 3. Йўналиш кўрсаткичлари талабаларнинг дастлабки ҳолатдан ечимни топишгача бўлган фаолиятлари мазмунини ифодалайди.


3. “Концептуал жадвал” методи талабаларда ўрганилаётган мавзу, масала ёки муаммони унинг икки ёки ундан ортиқ жиҳатлари бўйича таққослашга ўргатади. Методдан фойдаланиш жараёнида талабаларнинг мавзу юзасидан мантиқий фикрлаш, маълумотларни тизимли баён қилиш қобилияти ривожланади. Машғулотлар чоғида методдан фойдаланиш қуйидаги тартибда кечади: 1) ўқитувчи ечими топилиши лозим бўлган масалани аниқлайди; 2) талабалар масала ҳамда методдан фойдаланиш қоидаси билан таништириладилар; 3) талабалар кичик гуруҳларга бириктириладилар; 4) гуруҳлар ўзларига берилган топшириқни барадилар; 5) гуруҳлар ўз ечимларини жамоа ҳукмига ҳавола этадилар; 6) гуруҳларнинг ечимлари жамоада муҳокама қилинади.
Талабаларнинг эътиборларига қуйидаги намунани тавсия этиш мумкин:

Ўрганилаётган мавзу моҳиятини ёритувчи жиҳатлар	Муҳим белгилар, тавсифлар
	1-белги (тавсиф)	2-белги (тавсиф)	3-белги (тавсиф)
1-жиҳат
2-жиҳат