Pedagogika 015, 4-son Muassis: Nizomiy

Селегей В. П. Электронные словари и компьютерная лексикография. http://goo.gl/ujMnG. 
2
Шляхова А. В. Электронный словарь и его специфика // Вестн. Тюмен. гос. ун-та.
– Тюмень, 2008. – С. 182-183. http://goo.gl/voMFG  

---

PEDAGOGIKA
2015, 4-son
 
 
79 
Shunga qaramay, elektron lug‘atlardan foydalanish qator sabablarga kо‘ra, 
hamma joyda ham uchrayvermaydi. Ushbu sabablarni aniqlash maqsadida 
elektron va an’anaviy lug‘atlarning funksional qiyosini о‘tkazamiz, har ikki 
shaklning afzallik va kamchiliklarini aniqlaymiz. Elektron lug‘atlarning asosiy 
qismi quyidagi vazifalarni bajaradi: 
­ tuzatishlar kiritish; 
­ qaydlar va eslatmalar; 
­ eksport; 
­ bosib chiqarish. 
Elektron shakl о‘quvchiga ta’sir о‘tkazishda ulkan imkoniyatlarni beradi. 
Bu imkoniyatlar bosma analogdagidan kо‘ra kengroq va ular ikki omilga 
asoslanadi: 
­ elektron nashrga nafaqat matnlar va illustratsiyalar, balki animatsiya, 
video va tovush ham kirishi mumkin; 
­ 
elektron nashr interaktivlik xususiyatiga ega, ya’ni u giper iqtiboslarga 
о‘tish va hatto virtual makonni modellashtirishda shaxsan ishtirok etishni ham 
ta’minlaydi. 
Elektron va an’anaviy nashrlar xarakteristikasini tahlil qilib chiqib, biz 
ularning quyidagi farqlarini aniqladik: 
­ elektron versiya bilan ishlash uchun kompyuter va qurilmaning operativ 
xotirasi zarur bо‘ladi, qog‘oz variant uchun esa – kitob va foydalanish malakasi; 
­ 
lug‘atning an’anaviy versiyasini yaratishda harajatli poligrafik 
materiallar va tipografiya xizmati talab qilinadi, elektron lug‘at uchun esa 
dasturlashtirish malakalari, bir butunlikka jamlovchi ma’lumotlarni hisoblovchi 
kompyuterlar zarur bo‘ladi; 
­ 
elektron lug‘at maksimal tо‘liq axborotni va qо‘shimcha ma’lumotlarni 
о‘zida jamlashi mumkin, an’anaviy lug‘at cheklangan hajmga ega bо‘lishi 
mumkin, shuning uchun uni yaratishda kiritiladigan ma’lumotlar hajmini 
cheklash zarur; 
­ 
bosma lug‘atlar bilan ishlash chiziqli holatda bо‘lib о‘tadi (“sо‘zni 
nomenklatura bо‘yicha yoki butun matn bо‘yicha qidirish”
1
), elektron lug‘atlar 
1
Ваулина Е. Ю. Толковый словарь. Возможности электронной версии // Структурная и 
прикладная лингвистика. 2007. – С. 187-196. http://goo.gl/IrAD5  

---