Педагогик компетентликнинг тузилиши ва мазмуни



Download 0,51 Mb.
bet19/37
Sana16.03.2022
Hajmi0,51 Mb.
#496284
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   37
Bog'liq
ПЕДАГОГИК КОМПЕТЕНТЛИКНИНГ ТУЗИЛИШИ ВА МАЗМУНИ

Демократик услуб. Унга кура педагог педагогик фаолиятни ташкил этишда жамоанинг фикрига таяниб иш куради. Укув машгулотлари ва тарбиявий ишларни ташкиллаштиришда х,ар бир талабанинг фикрини инобатга олишга, уларни умумлаштирган х,олда энг самаралисини танлаб олишга интилади. Мух,окамалар чогида барча талабаларнинг иштироклари таъминланади. Талабалар томонидан билдирилаетган ташаббуслар ^уллаб- ^увватланади, мавжуд имкониятлардан келиб чивдан х,олда бу ташаббуслар амалиетга татби^ этилади. Бу услубдан фойдаланаетган педагог зиммасидаги вазифа фа^атгина талабаларнинг фаолиятини назорат ^илиш, тузатишлар киритишдан иборат эмаслигини англаб етади. Асосий эътиборни талабаларнинг юту^ларини эътироф этган х,олда еки уларнинг хатоларини узларига англатган х,олда самарали тарбия чорасини куришга ^аратади. Хдр бир талабанинг ютуги алох,ида эътироф этиладики, бу эса уларни янги зафарларга эришишга рухдантиради. Ушбу услубга асосланиб иш курадиган педагог х,ар бир талабанинг ^изи^ишлари ва ^обилиятларини х,исобга олган х,олда бажариладиган ишларни тугри та^симлашга хдракат ^илади, фаол талабаларни тавдирлаб боришни фаолиятининг асосий йуналиши сифатида белгилайди. Педагог талабалар билан муло^отни урнатишда илтимос, маслахдтга таяниб иш куради.

3. Либерал услуб. Одатда бу услуб педагог ва талаба муносабтларининг келишувчанликка асосланишини таъминлай- диган услуб сифатида эътироф этилади. Бу услубга кура иш юритадиган педагог талабалар томонидан содир этилаетган салбий х,олатларга х,ам эътибор бермасликка интилади. Талабаларни тартибга ча^ириш, вазиятдан келиб чивдан х,олда уларнинг фаолиятини тугри бах,олаб, жазолаш зарур булган вазиятларда х,ам индамасликни одат ^илиб олади. Бу эса талабаларнинг одобсиз, ял^ов, масъулиятсиз булишларига олиб келади. Либерал услубни маъ^ул курадиган педагог талабалар х,аети билан мутла^о ^изи^майди, уларнинг фаолиятларига аралашмайди, х,ал ^илувчи вазиятларда масъулиятни уз зиммасидан со^ит ^илади. Айрим х,олатларда бир-бирига зид булган фикрларни х,ам бирдек маъ^уллайди. Бу тахдитда иш курадиган педагог обруга эга булмайди. Чунки унга ишониш мумкин эмас.
Педагогик фаолиятни ташкил этишда педагогнинг нафа^ат узи, балки унинг ижобий таъсири асосида талабалар ^ам муло^от маданиятини узлаштириб боришлари лозим.
Таълим амалиёти педагогик мулокот жараёнида укитувчилар томонидан куйидаги камчиликларга йул куйилишидан далолат беради:


г

Мулокот маданияти - мулокот жараёнини ахлокий меъёрлар,
ижтимоий талабларга мувофик ташкил этиш асосида
су^батдошни тушуна олиш э^тиёжи ва кобилиятига эгалик

э^тиётсизлик; шахсиятпарастлик; су^батдошни ортикча мажбурлаш; сусткашлик;
узини жуда юкори ёки паст куйиш; наддан ташкари жонбозлик курсатиш


\
Педагогик релаксация - талабаларнинг хцссий фаолияти, ру^ий-
жисмоний куввати ва ишчанлик кобилиятини кайта тиклаш

“Фан-техника тараккиётининг х,озирги боскичида, ишлаб чикариш муносабатларининг жадаллашуви, халк хужалигининг турли жабхдларида янги технологияларнинг жорий этилиши ва шу каби катор омиллар инсон рух,иятига олдингиларига караганда купрок жисмоний, рух,ий зурикишлар бермокда”. Педагог фаолиятида рух,ан ёки жисмонан толиккан талабаларда рух,ий х,амда жисмоний чарчокларни бартараф этишга х,ам эътибор каратиш талаб килинади. Мазкур талаб салбий рух,ий омиллар таъсири кучайган, катта х,ажмдаги ахборотлар билан тукнашиш руй бераётган мавжуд шароитда айникса мух,им ахдмият касб этади. Талабаларда рух,ий ва жисмоний толикишларни бартараф этишга каратилган педагогик фаолият “релаксопедия” (лот. “relaxation” - кувватсизлик, заифлашиш, рух,ан ёки жисмонан х,олда тойиш; х,олдан тойишни бартараф этиш педагогикаси) деб номланади. Сунгги йиллар жах,он таълими амалиётида ушбу педагогика имкониятидан кенг фойдаланилмокда.
Мураккаб вазиятлар (имконияти чекланган, фанларни узлаш- тира олмайдиган ёки тарбияси огир талабалар билан ишлаш)да
релаксопедиянинг педагогик, психологик имкониятларидан уринли, максадли, самарали фойдаланиш кутилган натижаларни беради. Релаксация шароитида бугунги кунда кенг оммалашган тренинг ва автотренинглар ижобий мухитнинг хосил булишини таъминлайди. Улардан фойдаланиш вактида талабалар ташки ва ички таъсирлардан химояланган булиб, уларга факатгина педагогнинг ишонтирувчи овозгина эшитилади. Бу эса педагогнинг таъсири ва унинг самарасини янада оширади.
Релаксация жараенида талабалар педагогнинг куллаб-кувват- лашларини хис этишлари, унинг мехр-мух,аббатидан бахраманд булишлари, хамдарлигини хис килишлари лозим. Шундагина талабалардаги рух,ий зурикиш, жисмоний толикишларни бартараф этиш учун психологик мухит юзага келади.
Мушаклар релаксацияси (яъни мушакларни бушаштириш) даврида уз-узини ишонтириш ва ахборотга таъсирчанлик юкори булади. Шунинг учун хам уз-узини ишонтиришга йуналтирилган тренинг ва автотренингларни ухлаш ва уйкудан туришдан олдин куллаш самарали хисобланади. Мушаклар релаксациясининг самарали кечиши учун укитувчи мушакларни бушаштиришга ердам берадиган метод ва воситалардан хабардор булиши даркор.
Талабаларнинг рухий зурикиш ва жисмоний толикишларини бартараф этиш максадида релаксация асосларини назарий жихатдан узлаштриб колмай, улардан амалий жихатдан фойдаланишни хам билишлари зарур.



/ N
Коммуникатив таъсир курсатиш - талабалар билан мулокотда булиш, уларга тугри ендошиш, педагогик назокат билан уларга тарбиявий, иродавий ва хиссий таъсир этиш

Педагогик (назокат) такт - педагогнинг талабалар билан турли фаолият шакллари буйича ташкил этиладиган мулокотда мавжуд ахлокий тамойиллар, хулк-атвор коидаларга риоя килиши, уларга тугри ендошиш малакаларига эгалиги
V У
Юкорида айтиб утилганидек, махоратли педагог фаолиятида педагогик назокат (такт) хам узига хос урин тутади:
Педагогик такт педагог фаолиятига гоявий ва амалий жихатдан бир-бирига мос келадиган педагогик ахлокнинг бевосита татбик этишнинг шакли сифатида намоен булади. Такт (давддорлик) - ахлокий хулк-атвор, хатти-харакат булиб, узида барча объектив харакатларнинг окибати ва уларнинг шахс томонидан субъектив ^абул килишни аввалдан кура олиш, белгиланган максадга осонрок эришиш йулларини излашнинг намоен булишини ифодалайди. Педагогик такт уз мохиятига кура ижодий изланишни талаб этадиган амалий харакатдир.
Педагогга хос булган педагог тактнинг асосий таркибий элементлари сифатида куйидагиларни эътироф этиш мумкин:

  1. шахсга нисбатан хурмат билан муносабатда булиш;

  2. юксак талабчанлик;

  3. сухбатдошни кизикиш билан тинглай олиш ва унга нисбатан кайгуриш малакаси;

  4. рухий баркарорлик, дадиллик ва огир вазминлик;

  5. муносабатлар жараенида ишонч билан сузлай олиш;

  6. катъиятлилик (кайсарлик эмас);

  7. талабаларга нисбатан эътиборли ва хушер булиш

V. J
Талабаларга педагогик махорат асосларига доир билимларни беришда уларда педагогик тактнинг куйидаги элементларини тарбиялашга жиддий эътибор каратиш максадга мувофикдир:

Download 0,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   37




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish