Педагогик компетентликнинг тузилиши ва мазмуни



Download 0,51 Mb.
bet20/37
Sana16.03.2022
Hajmi0,51 Mb.
#496284
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   37
Bog'liq
ПЕДАГОГИК КОМПЕТЕНТЛИКНИНГ ТУЗИЛИШИ ВА МАЗМУНИ

^ - талаба шахсини хурмат килиш ва унга нисбатан талабчанлик;

  • турли фаолият буйича талабаларда мустакилликни ривожлантириш ва уларнинг ишларига окилона педагогик рахбарлик килиш;

  • талабанинг рухий холатига нисбатан эхтиеткорона муносабатда булиш, унга нисбатан юксак идрок билан изчил талаблар куйиш;

  • талабаларга ишониш ва уларнинг фаолиятини назорат килиб бориш;



  • Ч_
    улар билан мулокотни ташкил этишда узини оклаган ишчан ва хиссий характерга эга муносабатларни кушиб олиб бориш

Педагогнинг педагогик тактга эгалиги унинг юриш-туриши, вазминлиги, узини тута билишида намоен булади. Ушбу сифат
талабага ишонч билан ^арашни назарда тутади. Талабага ишончсизлик билан ^араш педагогнинг педагогик тактга эга эмаслигини ифодалайди. Хдр ^андай педагогик низо еки зиддиятларнинг асосида педагогнинг педагогик тактга эга эмаслиги етади. Хдр ^андай ^уполлик, кесатщ ва койишлар, талабаларни доимий равишда тан^ид ^илиш, уларга ишончсизлик билдириш педагогик низоларни келтириб чи^аради. Педагогик такт, шунингдек, педагогнинг талаба жавобини дивдат билан тинглашида, жавобнинг мазмунига алох,ида эътибор ^аратишида, борди-ю, талаба хатога йул ^уядиган булса, уни боси^лик, вазминлик билан тугрилашда, талаба фаолиятини хдвдоний, о^илона бах,олашда, ^уйилган бах,онинг мох,иятини изохдашда намоен булади. Бу жараенда жавоб бераетган талабага жилмайиш, турли имо-ишоралар билан, бошни ^имирлатиш, юз ифодалари, ^ул ^аракатлари билан унинг жавобларини маъ^уллаб туриш педагогик фаолият самарадорлигини оширишга ердам беради.
Мах,оратли педагог талабалар фаолиятини бах,олашда э^тиеткор булиши лозим. Зеро, нотугри ^уйилган бах,о талаба шахсига салбий таъсир курсатиб ^олмай, балки унинг у^ишга булган ^изи^ишини сундиради. Талабалар фаолиятини бах,олашда В.А.Сухомлинскийнинг педагогик тажрибасига таяниб иш куриш ма^садга мувофивдир:

  1. У^увчига амалий ендошиш (“У^увчи булгандан кейин у^иб келиш керак-да” тарзида эмас), балки унга шахс сифатида муносабатда булиш (“У^увчим, энг аввало, шахс, бола, сунгра эса у^увчи. Мен унга ^уядиган бах,о унинг билими улчови эмас, балки менинг унга нисбатан инсоний муносабатимдир” тарзида ендошиш).

  2. Хдр бир бах,о у^увчини келажакка ишонч рух,ида тарбиялаши зарур; у у^увчининг мех,натини рагбатлантириши, биро^, унинг дангасалиги ва ^обилиятсизлиги учун жазо воситаси булмаслиги зарур.

Айтиб утилганидек, педагогик такт (назорат) ердамида муайян вазифалар х,ал ^илинади.
Педагогик назокат ердамида хал этиладиган вазифалар -
педагогик назокат ухитувчининг ухувчилар, ота-оналар, васийлар ва хамкасблар билан буладиган мулохотида салбий холатлар келиб чихишининг олдини олиш, муайян ютухларга эришиш йулида хал хилинадиган махсадли ишлар
Педагогик назокат ердамида куйидаги вазифалар хал хилинади:

  • талабалар, ота-оналар, васийлар ва хамкасблар

  • билан буладиган мулохот самарали ташкил этилади;

  • мулохот жараенида турли низолар келиб

  • чихишининг олди олинади;

  • мулохот иштирокчилари уртасида узаро

  • хамжихатлик, хамкорлик харор топади;

  • махсадлар бирлигига эришилади

Ухитувчи фаолиятида педагогик тактика мухим ахамият касб этади.


/ \
Педагогик тактика -
ухитувчининг ухувчилар, ота-оналар,
васийлар ва хамкасблар билан буладиган педагогик муносабатлари жараенида кузланган махсадга эришиш учун олиб бориладиган курашнинг муайян шароитга мос йул, шакл, метод ва воситалари
Педагогик фаолиятни ташкил этишда ухитувчи педагогик тактикани ишлаб чихар экан, унда таълим жараени иштирокчи- ларига муносабати (ехтириш еки ехтирмаслик) мазмунини куриб чихади.
Ёкзириш (симпатия; юнон. “sympatheia” - майл, хавас, ички хизихиш) - бир шахснинг иккинчи шахсга, муайян субъектлар гурухига еки хандайдир ижтимоий ходисага нисбатан ижобий хиссий муносабати.
Ёктирмаслик (антипатия; юнон. “antipatheia” - ехтирмаслик, хуш курмаслик) - бир шахснинг иккинчи шахсга, муайян субъектлар гурухига еки хандайдир ижтимоий ходисага нисбатан салбий хиссий муносабати
Ёктириш дамиша хайриходлик, хушмуомалалилик, завкланиш- ни ифодалайди, шахсни мулокотга, эътибор курсатишга ва кумак беришга ундайди. Ёктирмаслик эса гина-кудуратни, кек-адоватни, ичикораликни, бахилликни, нафратни ифодалайди, шахсни мулокотдан кочишга, атрофдагиларга нисбатан емонлик килишга, деч булмаганда уларнинг кунглини огритишга ундайди
Мутахассис сифатида укитувчи уз фаолиятида таълим жарае- нининг иштирокчиларига ектирмаслик позициясида туриб, муносабатда булишга дакли эмас. Унинг учун таълим жараени- нинг иштирокчилари “севимлилар” ва “севимсизлар” каби икки гурух,га ажратилмаслиги зарур.
Укитувчининг фаолиятида, аксинча, унинг дамдардлик (педагогик дамдардлик) туйгусига эга булиши максадга мувофик саналади.


Х,амдардлик (эмпатия; юнон. “empatheia” - дамдардлик, кайгу-
дош булиш) - бир шахснинг у томонидан иккинчи шахснинг фикр-
лари, ходиш-истаклари, кизикишлари, интилишларининг дис эти-
лиши, тушунилиши, кабул килинишини ифодаловчи муносабати

Уз модиятига кура дамдардлик дам туйгулари кабул килинает- ган шахсга ердам курсатишга интилишни ифодалайди, шахсларни бир-бирига якинлаштиради, улар уртасида дустлик, узаро дамкор- лик ва бирликни карор топтиради.
Педагогик дамдардлик - педагогик жараенда укитувчининг у
томонидан таълим жараени иштирокчилари (талаба, ота-оналар,
дамкасблар, радбарлар ва б.)нинг фикрлари, ходиш-истаклари,
кизикишлари, интилишларининг дис этилиши, тушунилиши, кабул
килинишини ифодаловчи муносабати
Укитувчининг педагогик дамдардлик (педагогик эмпатия)га эгалиги куйидаги долатлар билан белгиланади:

  • талабалар, ота-оналар, уамкасблар ва раубарларнинг хатти-уара- катлари, уиссиетлари, уаетий интилишлари, табиатларини тушу- ниш, бошкалар нуктаи назарини маъкуллаш асосида жамоадаги муносабатларни меъерда ташкил этилишини таъминлаш;

  • узгаларнинг ички уолатини, уй-фикрларини ва уис-туйгуларини тушуна олиш;

  • бошкаларнинг бошига тушган кулфат, фалокатлардан кайгуриш;

  • ролларни кабул килиш - огир вазиятда булган кишиларнинг урнига узини тасаввур, мушоуада ердамида куйиб курган уолда улардаги ижобий уис-туйгуларини кайта тиклашга кумаклашиш;

  • узгаларнинг кайгу-аламларидан, кулфатларидан кайгуриш, кунгилни кутарувчи, таскин берувчи сузлар билан огир вазиятда колган кимсаларга ижобий таъсир курсатиш

Педагогик мауоратнинг мууим белгиларидан бири булган педагогик техника уз навбатида укитувчининг юкори техник малакаларга эгалигини уам англатади.


( \
Педагогик техника - педагог томонидан узлаштирилган алоуида

талабага уамда таълим олувчилар жамоаларига педагогик таъсир
курсатиш методларини амалда самарали куллай олиш учун зарур
булган билим, куникма ва малакалар мажмуи

Педагогик техника асосларини муваффакиятли узлаштириш педагогик мауоратнинг мууим таркибий кисми булиб, унга эришиш педагогика, психологик уамда амалий тайергарлик буйича махсус билимларга эга булишни талаб килади. Педагогик техникани узлаштиришда укитувчи укувчи уулк-атвори, хатти- уаракатларининг ташки белгиларга кура унинг ички уолатини белгилай олиш малакасига эга булиши ниуоятда мууимдир.


/ N

  1. педагогнинг уз диккати уамда укувчилар диккатини максадли

бошкариш;

  1. педагогик фаолиятда жараеннинг, укувчилар уаракатининг суръатини уис килиш
“Педагогик техника” тушунчаси куйидагиларни ифодалайди:
У^итувчи фаолиятида унинг педагогик техникага эгалиги ^уйидагиларда намоен булади (16-расм):






Download 0,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   37




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish