(моноцитлар ва нейтрофиллар) лейкоцитлар томонидан ажратилади.
Жигарнинг (Купфер ҳужайралари) талоқнинг ва бошка органларнинг " ў т р о қ "
макрофаглари эндоген пирогенларни ажратади. Номлари кўрсатилган
ҳужайралар томонидан эндоген пирогенларни ажралишини кўп хил оқсил
моддалари масалан, крнниг альбуминлари (альбуминли иситма)иситма
чақирувчи иммун комплекслар, ҳар хил микроорганизмлар содир килади.
Пироген хусусиятли кўп моддалар Т-лимфоцитларга ҳам таъсир курсатади.
Улар эса лимфокинларни ҳосил бўлишига олиб келади. Лимфокинлар эса
моноцитларга таъсир килиб, моноцитлар эндоген пирогенлар ажралишига
сабаб бўлади. От зардобига сенсибилизацияланган куёнларнинг
лимфотугунларини лимфоцитларга шу специфик антигенни таъсиридан
эндоген пирогенларни ажралишини фаоллаштирувчи алоҳида омилни (EPAF
- Endogenus pyrogenactiva-ting factor)aжpaлишини чақиради.
Муҳим эндоген пироген бўлиб, лайкоцитларни эндоген медиатори
(Gem - Leucocyte Endogen Mediator) ҳисобланади. Эндоген пирогенлик
ҳусусиятига эга моддаларга простогландинлар E ҳам киради. Эндоген
пироген оқсилларни сульфгидрил гуруҳларини оқсидланиши уларнинг
пирогенлик ҳоссасини йўқолишига олиб келади.
Баъзи паст молекулали пептидлар пирогенлик таъсирига эга, масалан л
- аланил - д - глютамин - Н
2
, л - аланик - д - глютамил - л - лизин ва
бошкалар.
Баъзи бирикмалар, масалан, циклогексамид иситма пайдо бўлишини
секинлаштиради. Пептиднинг таъсири иситма келиб чиқишида иштирок
этувчи мияда алоҳида оқсилли медиаторни ҳосил бўлишини 30 - 5 0 %
секинлаштиради. Эндоген пироген моддалар ҳар ҳил нерв охирларини
қитиқловчилардир, шу жумладан ҳар ҳил органларнинг қон томирларини
терморецепторларига ҳамда бош миянинг ҳар хил қисмлари, яъни "Иссиклик
маркази" иттифоқига кирувчи рецепторларни қитиқлайди. Бу жиҳатдан
гипоталамус марказларининг нейронлари алоҳида аҳамиятга эга.Бу
ядроларда иссиклик ҳосил бўлишини бошқарувчи вегетатив нерв тизимининг
марказлари (гипоталамус олдинги қисмининг преоптик ядролари)
жойлашган. Гипоталамуснинг орқа қисмида иссикликни ажратилиш
механизмларини бошқарувчи (тер ажратиш, тери томирларини кенгайиши,
иссиклик ажратилиши, иссикликни ҳосил бўлишини пасайтирувчи) симпатик
иннервациянинг марказлари жойлашган. Иситма вақтида энг аввал
иссикликни ажратиш жараёнлари бузилади. Гипоталамуснинг олдинги
қисмини преоптик ядроларини реактивлигини узгариши катта аҳамиятга эга.
Do'stlaringiz bilan baham: