Бошланғич таълим кафедраси

4-умумлаштириш. 7-синф факультатив мшғулотнинг бирида ўқувчилар 
12
2
= 144, 21
2
= 441кўринишдаги сонлар билан танишадилар, шу мунсабат 
билан қуйидаги масалани олиш мумкин

49, 71 – бет.

: 
сон бу ерда, 
) сонни қараймиз. 
соннинг квадрати 
га 
тенг. Шунга ўхшаш 
,
. 
5-умумлаштириш. 9-синфнинг электив(танланган) курсида Чебишев 
тенгсизлигининг умумлашмаси сифатида қуйидаги масалани қараш мумкин 

22, 157 – бет.

: иккита бир хил тартибланган 
ва 
кетма-кетликлар учун
тенгсизлик ўринли, унда 
бўлади, бу 
ерда тенглик фақат ва фақат 
ѐки 
бўлганда бажарилади.
6-умумлаштириш. 
9-синф 
геометрия 
курсининг 
факультатив 
машғулотида айланинг ихтиѐрий нуқтасидан унинг диаметрлари учларигача 
бўлган масофа билан боғлиқ қуйидаги масалани қараш мумкин

10, 65-66 бет.

: 
1)агар айланага жуфт 
томонли мунтазам кўпбурчак 
чизилган бўлса, унда айланадаги ихтиѐрий нуқтадан кўпбурчакнинг учигача 
бўлган 
даражали масофанинг йиғиндиси нуқтанинг ҳолатига боғлиқ эмас, 
бунда 
2) томонлари 
тоқ бўлган мунтазам ички 
чизилган кўпбурчак учун, кўпбурчакнинг 
учигача бўлган 
масофалар йиғиндиси ўзгармас бўлади. 
7-умумлаштириш. 7-синф геометрия дарсида умумлаштириш методини 
қўллаб янги муносабатлар ҳосил қилиш ва уни исботлаш мумкин. Масалан, 
учбурчак учун ўринли бўлган 
тенгликдан тетраэдр учун 

---

276 
ўринли бўладиган 
тенгликка клиш мумкин(
.
лар учбурчак ва тетраэдрнинг мос баландликлари, 
ички чизилган айлана ва 
сферанинг радиуси ва ҳоказо

47, 65 бет.

: 
Учта текнглик ҳадма-ҳад қўшилиб 
ҳосил бўлади. Учбурчакнинг юзи унинг ярим периметри ва ички чизилган 
айлана радиуси орқали 
бундан 
келиб чиқади. 
ва 
нинг ўнг томонини тенглаштириб 
га 
келамиз. Бу муносабатлар тетраэдр учун шунга ўхшаш исботланади.