Interferension asboblar va interferensiya hodisasining qo’llanilishi

Yo’llar farqi.
To’lqinlarturli xil muhitda turlu xil sinishi indekslari bilan 
tarqalishi mumkunligini hisobga olsak 
𝑛
1
va
𝑛
2
, keyin opyik yo’l farqi u yerda
∆= 𝑙
1
𝑛
1
+ 𝑙
2
𝑛
2
Bir nuqtada urilganda, kogerent monoxromatik to’lqinlar bir-biriga 
qo’shiladi, ammo ularning qo’shilishi natijasi ma’lum bir nuqtadagi har bir 
to’lqinning amplitudasiga bog’liq bo’ladi. Buni tushunish uchun ikkita sinus 
to’lqinning qanday qo’shilishini eslab qolishingiz kerak. Agar bir xil chastotadagi 
ikkita to’lqin bir xil fazada unda qo’shilish natijasi o’sish bo’ladi, hosil bo’lgan 
to’lqinning amplitudasi (a rasm). Agar bunday to’lqinlar antifazada bo’lsa, unda 
qo’shilish natijasida hosil bo’lgan to’lqin amplitudasining pasayishi ehtimol, hatto 
nolga teng bo’ladi (b rasm). 
Ikki to’lqin qo’shilishi: 
a)
bir bosqichli; b) antifazada 
Yo’l farqi D = 0 ikki to’lqinning siljishi yo’qligini yoki to’lqin uzunliklarining 
butun soniga bir-biriga nisbatan siljishini anglatadi, qayerda n- har qanday butun 
son. Aksincha, antifazadagi to’lqinlar bir-biriga nisbatan yarim davrga (vaqt 
bo’yicha) yoki yarim to’lqin uzunligiga (masofada) siljishi kerak, ya’ni. 
𝑙 2
⁄
bo’yicha, aniqrog’i, bunday yarmlarning har qanday toq sonida 
((2𝑛 + 1) 𝑙 2
⁄
. 
𝑙 2
⁄
qiymati odatda yarim to'lqin uzunligi deyiladi.
Endi biz to’lqin optikasining ikkita eng muhim shartini shakllantirishimiz 
mumkin. 

---

Maksimal holat.
Maksimal intensivlik ikki to’lqinning optik yo’l farqi to’lqin 
uzunliklarining butun soniga teng bo’lgan nuqtalarda kuzatiladi: 
Yana bir formula mavjud: maksimal intensivlik ikki to’lqinning optik yo’l 
farqi yarim to’lqin uzunligining teng soniga teng bo’lgan nuqtalarda kuzatiladi: 
∆= 2𝑛
𝜆
2
𝑛 = 0,1,2,3,4, …
Minimal holat. 
Minimal intensevlik ikki to’lqinning optik yo’l farqi to’lqin 
uzunligining yarim butun soniga teng bo’lgan nuqtalarda kuzariladi. 
∆= (𝑛 +
1
2
) 𝝀,
n = 0,1,2,3,4, …
Maksimal va minimallar interferentsiya naqshlarida, ko’pincha "rasmlar" deb ataladi 
turli shakllarning o’zgaruvchan yorug’lik va qorong’i chiziqlar sifatida ko’rinadi.