Tijorat banklari faoliyati tahlili indd

Aksionerlik-tijorat «O‘zsanoatqurilishbanki» 
depozitlarining tarkibi va dinamikasi
(yil boshiga, foizda)
Depozitlar turi
2010-y. 2011-y. 2012-y.
2012-yilda
2010-yilga
nisbatan 
o‘zgarishi, punkt
1. Transaksion
depozitlar
86,0
83,4
72,5
–13,5
2. Muddatli depozitlar
6,0
16,4
25,9
+19,9
3. Jamg‘arma depozitlari
8,0
0,2
1,6
–6,4
Depozitlar: jami
100,0
100,0
100,0
X
Yuqorida qayd etilgan holatlar mazkur bankning re-
surs bazasi mustahkamlanayotganligidan dalolat beradi. 
Ushbu bankning mijozlari tarkibida yirik sanoat korxona-
larining mavjudligi unga korporativ muddatli depozitlarni 
keng ko‘lamda jalb qilish imkonini beradi. Rivojlangan xo-
rijiy banklarning bank amaliyotida ham mazkur holatlarni 
ko‘plab uchratish mumkin. Bunday holat, ayniqsa, ulgur-
ji banklar faoliyatida yaqqol ko‘zga tashlanadi. Chunki ul-
gurji banklar kichik korxonalar va aholiga bank xizmatlari-
ni ko‘rsatmaydi. Ular asosan yirik korporativ mijozlar bilan 
ishlaydi.
Tahlil natijalaridan shu narsa ko‘rinadiki, tahlil qilin-
gan davr mobaynida bankning depozit bazasi tarkibida jam-
g‘arma depozitlarining salmog‘i sezilarli darajada pasaygan. 
Bu esa, bankning aholining muddatli omonatlarini jalb qi-
lish bilan bog‘liq faoliyatida sezilarli kamchiliklarning mav-
judligidan dalolat beradi.
Mamlakatimizdagi yirik tijorat banklari mijozlari sezilarli 

---

29
qismining to‘lovga qobillik darajasi pastligi, asosan, ularning 
pul oqimining zaifligi bilan izohlanadi. Pul oqimining zaif-
ligi mijozning mutlaq likvidlilik koeffitsiyenti orqali yaqqol 
namoyon bo‘ladi. Mijozning pul oqimi zaifligi, o‘z navbati-
da, unda ortiqcha pul mablag‘larining yuzaga kelmasligidan 
dalolat beradi. Bu esa, tijorat banklari tomonidan depozit 
siyo satini amaliyotga tatbiq etishda hisobga olinadi.
Endi biz «O‘zsanoatqurilishbanki» depozitlarining bank 
passivlari umumiy hajmidagi salmog‘i o‘zgarishini baholay-
miz.
2.6-jadval