Tijorat banklari faoliyati tahlili indd

O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklarining depozit 
bazasi tarkibida jamg‘arma depozitlari salmog‘ining 
o‘zgarishi
(yil boshiga, foizda)
Ko‘rsatkichlar
2010
2011
2012
2012-yilda
2010-yilga
nisbatan
o‘zgarishi
Depozitlar jami 
Shu jumladan:
– jamg‘arma depozitlari
100,0
5,6
100,0
5,6
100,0
5,8
X
+0,2
Jamg‘arma depozitlarining asosiy qismi, odatda, aholi-
ning jamg‘arma omonatlaridan iborat bo‘ladi. Ma’lumotlar 
tahlili shuni ko‘rsatdiki, respublikamiz tijorat banklarining 
depozit bazasi tarkibida jamg‘arma depozitlar salmog‘i ju-
da kichik va u tahlil qilingan davr mobaynida sezilarsiz da-
rajada o‘zgargan. Holbuki, aholining muddatli omonatlari 

---

24
tijorat banklari uchun muhim resurs manbayi hisoblanadi. 
Fikrimizning isboti tariqasida bir tarixiy voqeaga murojaat 
qilishimiz mumkin: 80-yillarning boshida bir guruh AQSH 
tijorat banklarining rahbarlari FZTga aholining muddatli 
omonatlari bo‘yicha majburiy zaxira stavkalarini pasayti-
rishni so‘rab murojaat qildilar. Chunki ular Yaponiya bank-
larining xalqaro bozorlardagi yuqori darajadagi raqobatbar-
doshligining asosiy sababi yapon banklari resurslari tarkibi-
da aholi omonatlarining yuqori salmoqqa ega ekanligi, deb 
hisoblardilar. FZT bu murojaatni to‘g‘ri qabul qildi va aho-
lining muddatli omonatlariga nisbatan eng past stavka bel-
giladi (3 %).
Endi biz mamlakatimizning ikki yirik tijorat banki mi-
solida depozitlarning sifat ko‘rsatkichlarini tahlil qilamiz.
2.3-jadval
O‘zbekiston Respublikasi davlat aksionerlik-tijorat 
«Asaka» banki depozitlarining tarkibi va dinamikasi
(yil boshiga, foizda)