Farmakologiya

DORI MODDALARIDAN O‘TKIR ZAHARLANISHDA
SHOSHILINCH YORDAM
Zaharlanishda ko‘rsatiladigan tibbiy yordamning umumiy
prinsiplari. Zaharli va kuchli ta’sir etuvchi dori moddalar
bilan zaharlanishda ko‘rsatiladigan tibbiy yordam quyidagi
tadbirlardan iborat:
A. Zaharning qonga so‘rilishini to‘xtatish.
1. Me’da-ichak yo‘lidan so‘rilishni to‘xtatish. Og‘iz orqali
qabul qilingan zaharli moddani me’dadan chiqarib tashlash
uchun me’da zond yordamida chayiladi yoki qustiriladi
(barmoq bilan til orti qitiqlanadi), qustiruvchi moddalar –
apomorfin inyeksiya uchun, mis sulfat yoki rux sulfat ichiladi.
Zaharni kimyoviy yo‘l bilan zararsizlantirish: kislotalar bilan
zaharlanishda ishqoriy moddalar (natriy bikarbonat va b.),
ishqorlar bilan zaharlanishda kuchsiz kislotalar (bor kislotasi
va b.), og‘ir metall tuzlari bilan zaharlanishda vodorod sulfit
antidotlari (tiosulfat natriy va b.), adsorbentlar, bog‘lab shimib
oluvchilar (karbolen) beriladi.
2. Nafas yo‘lidan zaharlanishda yordam. Zaharli gaz yoki
bug‘ning nafasga kirishini to‘xtatish: zaharlangan odamni toza
havoga chiqarish, protivogaz kiyg‘azish, kislorod berish
tadbirlari.
3. Teri va shilliq pardalardan so‘rilishini to‘xtatish: mexanik
ravishda artib tashlash yoki suv bilan yuvib olish, zaharni
kimyoviy yo‘l bilan zararsizlantirish (kislota, ishqorlar bilan
neytrallash va b.)