O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi o'rta maxsus kasb-hunar ta'limi markazi

birinchidan, 
bu jazoning faqatgina ba'zi o'ta og'ir jinoyatlar uchun qo'llanishi; 
•
ikkinchidan, 
bu jazoni qonunda ko'rsatilgan ma'lum bir shaxslarga nisbatan tatbiq etilmasligi. O'Um jazosi 
ayollarga, oltmish yoshdan oshgan erkaklarga va o'n sakkiz yoshga to'lmasdan jinoyat sodir etgan shaxslarga nisbatan 
tayinlanishi mumkin emas; 
•
uchinchidan, 
o'lim jazosini qo'llash bilan bog'liq bo'lgan jinoyat ishlarining taalluqligi. 
Bu ishlar Qoraqalpog'iston Respublikasi jinoyat ishlari bo'yicha Oliy sudi, jinoyat ishlari bo'yicha viloyat va 
Toshkent shahar sudining sudloviga taalluqlidir. 
O'lim jazosiga hukm qilingan mahkumga afv etishni so'rab iltimos qilish huquqiga ega ekanligi ham 
tushuntiriladi. O'lim jazosi asosiy jazo bo'lganligi uchun, boshqa asosiy jazo choralari turi bilan qo'llash mumkin emas. 
Shuningdek, o'lim jazo tayinlangan shaxsga nisbatan qo'shimcha jazo chorasi ham tayinlanmaydi. Bu jazoning o'ziga 
xos xususiyati mahkumni jazoning ijrosidan bo'yin tovlagani uchun boshqa jazo chorasi bilan almashtirishga yo'l 
qo'yilmaydi. 
Erkaklarga nisbatan ushbu jazo turini tayinlashda quyidagilar hisobga olinishi lozim: 
1) sudlanuvchi jinoyat sodir etish vaqtida 18 yoshga to'lmagan bo'lsa, unga nisbatan o'lim jazosi tayinlanmaydi; 
2) agar hukm chiqarish vaqtida 60 yoshga to'lgan bo'lsa, o'lim jazosi qo'llanilmaydi. 
Agar shaxsga nisbatan o'lim jazosi tayinlangan bo'lsa, lekin jazoni ijro etish vaqtiga kelib hukm qilingan shaxs 
60 yoshga to'lsa, bunday hollarda jazo ijro etiladimi, savoli tug'iladi. Bunday hollarda o'lim jazosi ozodlikdan mahrum 
qilish jazosi bilan almashtirilishi lozim bo'ladi. Sudlanuvchilarga jazo tayinlashda ularning yoshini hisobga olish 
insonparvarlik prinsiplariga asoslangan. 

---

111 
Sudlar aybdorga nisbatan o'lim jazosini qo'llash masalasini hal qilishda va bu jazo chorasi, nafaqat, ishda 
javobgarlikni og'irlashtiradigan alohida holatlar mavjud bo'lganda va jinoyat sodir etgan shaxs jamiyat uchun mutlaqo 
xavfli shaxs, deb topilgandagina eng oxirgi chora sifatida tayinlanishi mumkinligini hisobga olishlari zarur. O'lim 
jazosini qo'llash haqida qaror qabul qilayotib, sud hukmining tavsif qismida bunday qarorga kelishning, sodir etilgan 
jinoyat og'irligining aniq mazmuni va aybdorning shaxsi bo'yicha ma'lumotlarni ochib beruvchi asoslarni to'laligicha 
keltirish lozim'. O'lim jazosini ijro etish uchun sudning hukmi, farmoyishi hamda avf etish to'g'risidagi iltimosnomani 
rad etish yoki avf etishni rad etish to'g'risidagi xabarnoma asos bo'ladi
2
.