Axborot texnologtyalariuniversiteti mtgranova elvira aslam gvna, pozilova shahnoza xaydaraliyevna

Nazorat savollari:
1. Oliy ta ’lim, uning tuzilishi, maqsad va vazifalari haqida 
nim alam i tushunasiz?
2. Kasbiy pedagogika. Kasbiy pedagogikaning ta ’limdagi o ‘mi.
3. Zamonaviy oliy va o ‘rta kasbiy pedagogik ta ’lim tizimining 
rivojlanish istiqboli.
27

---

II BOB. 0 ‘Z B E K IST 0N RESPUBLIKASIDA OLIY TA’LIM
TIZIMI. TA’LIM MUASSASALARINING FAOLIYAT!.
SHAXS SOTSIALIZATSIYASI
2.1. O ‘zbekiston Respublikasida oliy ta’lim tizimi, uning o ‘rni,
tuzilmasi va ahamiyati. oliy ta’lim vazirligining pedagogni
kasbiy o ‘qitishga tayyorlashda o ‘rni va ahamiyati.
Jamiyatni rivojlantirishdagi zamonaviy tamoyillar yuqori sifatli 
kasbiy ta ’lim olish imkoniyatini yaratishning tubdan yangi 
bosqichiga o ‘tishni talab qiladi.
Jomten, Dakar anjumanlari va bundan oldin 1998-yilda b o ‘lib 
o'tgan 
Butunjahon 
konf'erensiyasi 
qoidalarini 
rivojlantirish 
yuzasidan 2000-yili Parijda b o ‘lib o ‘tgan oliy ta ’lim masalalari 
bo ‘yicha 
Butunjahon 
konferensiyasi 
hozirgi 
zamon 
oliy 
maktabining irnkonlikni yaxshilash, barchaga teng imkoniyatlami 
ta’minlash, 
sifatni 
oshirish 
kabi 
eng 
ahamiyatga 
molik 
muammolarini hal etishga, shuningdek oliy ta ’limning ijtimoiy 
m as’uliyati masalalariga qaratildi. Zamonamizning kam bag‘allikni 
bartaraf etishdan boshlab to barqaror insoniy rivojlanishgacha 
b o ‘lgan global muammolarini hal etish maqsadida bilimlar yaratish 
va almashishda oliy maktabning eng muhim rol o ‘ynashiga shubha 
yo‘q.
Hozirgi paytda 0 ‘zbekiston oliy maktabi tizimida 60 ta oliy 
o ‘quv yurti mavjud b o ‘lib, shundan 19 tasi universitetlar, 2 tasi 
akademiya va 39 tasi institutlardir. Bundan tashqari, Toshkent 
shahrida Vestminster universiteti, G.Plexanov nomidagi Rossiya 
Iqtisodiyot akademiyasi, M .Lomonosov nomidagi Moskva davlat 
universiteti, Gubkin nomidagi Rossiya neft va gaz universiteti 
filiallari mavjud. Toshkentda Singapur menejmentni rivojlantirish 
instituti ish boshladi, Turin politexnika universitetining filiali ilk 
talabalami qabul qildi.
Bugungi kunda turli oliy o ‘quv yurtlari filiallarini hisobga 
olganda 0 ‘zbekistondagi oliy ta ’lim muassasalarining soni 71 ta 
yetdi, shundan 35 tasi yoki deyarli yarmi hududlarda joylashgan, 
bu esa ushbu ta ’lim turining imkonliligim oshiradigandek tuyuladi. 
2007/2008-o‘quv yilida oliy o ‘quv yurtlaridagi talabalaming
28

---

umumiy soni 296,6 ming kishini tashkil etdi 
(251,3
ming talaba 
kunduzgi ta ’limda va 45,3 ming talaba sirtqi ta ’limda). Biroq 
mamlakatda 10 ming nafar aholi soniga nisbatan talabalar soni 109 
kishini tashkil etib, ushbu k o ‘rsatkich juda pastligicha qolmoqda.
Hozirgi paytda k o ‘zga tashlanayotgan talabalar kontingentini 
oshirish tamoyiliga qaramasdan mazkur k o ‘rsatkich MDH 
davlatlaridagi 
k o ‘rsatkichlarga 
nisbatan 
hamon 
pastligicha 
qolmoqda, aytaylik, Qozog‘istonda ana shunday k o ‘rsatkich 497 
nafam i, Q irg‘izistonda 426, M oldovada 338, Gruziya 355 nafam i 
tashkil etadi. 0 ‘zbekiston aholisi yuqorida k o ‘rsatib o ‘tilga.n 
mamlakatlar aholisidan ancha k o ‘pligini hisobga oladigan b o ‘lsak, 
o ‘rtacha aholi jon boshiga to ‘g 'ri keladigan oliy o ‘quv yurtlari 
talabalari soni b o ‘yicha 0 ‘zbekiston autsayderlar guruhidan joy 
olgan.