Муаллифлар: Ходиев Б. Ю., Бегалов Б. А., Расулев Д. М., Абидов

7.1.2. Машинадан ҳоли ахборот таъминоти 
Машинадан четдаги ахборотлар таъминоти
Компьютерларда фойдаланувчининг айрим муаммо соҳаларидаги амалий 
иловасини ишлаб чиқишда ахборотлар таъминоти муҳим роль ўйнайди. 
Иқгисодий ахборотлар хусусияти ахборот долзарблигига, ишончлигига, 
киришнинг оддийлигига ва ахборотни излаш тезлигига нисбатан юқори 
талабларни қўйиш билан ажралиб туради. Ахборотлар таъминотининг асосий 
вазифаси фойдаланувчи вазифасини ҳал этиш учун зарур маълумотларнинг 
бутун тўпламини машинавий ташувчиларда ишончли сақлаш ва ушбу 
маълумотларга қулай кира олишдир. 
Фойдаланувчининг вазифасини ҳал қилиш жараёнида ахборотлар 
таъминоти масаласига ишланманинг нисбатан мустақиля ва муҳим қисми 
сифатида қаралади. Зарур ахборотлар таркиби ва ташкил этилиши бўйича 
номашинавий ва машинавий ички соҳаларида қарор қабул қилинади (1.37-
расм). 
Бу шу нарса билан изоҳланадики, илк ахборотлар машинадан ташқари 
муҳитда, бошқарувчи шахснинг қарор қабул қилиш жараёнида ҳосил бўлади. 
Одатда илк ахборотлар номашинавий соҳа ҳужжатларида қайд этилади. 
Компьютерда фойдаланувчининг амалий иловасини яратиш ва у билан 
ишлаш учун номашинавий соҳа мулоқатлари машинавий соҳага ўтказилиши 
керак. У ерда машина ички ахборотлар базасини ташкил этади. 
Номашинавий ахборотлар таъминоти (1.38-расм) машинадан ташқари 
ахборотлар базасини (АБ) ва уни юритиш воситасини ўз ичига олади. 
1.38-расм. Номашинавий ахборот таъминоти 
7.1
. 
1.37-
- 
Номашинавий ахборот таъминоти 
Номашинавий ахборот базасини 
ташкил этиш ва юритиш воситаси 
Номашинавий ахборот базаси 

---

191 
Ахборотлар базаси ахборотни номашинавий муҳитни соҳа билан 
боғлайди, уни ташкил этиш ва юритиш воситаси эса ишлашни таъминлаш 
учун мўлжалланган. Номашинавий ахборотлар базаси ҳужжатларда турадиган 
маълумотларни яратади.