Муаллифлар: Ходиев Б. Ю., Бегалов Б. А., Расулев Д. М., Абидов

Номашинавий ахборотлар базаси 
Номашинавий ахборотлар базаси ўз ичига меъёрий-маълумотнома, 
режали (яъни шартли-доимий) ахборотларни ва айрим муаммо соҳасининг 
тезкор (ҳисобли) ахборотни олади. Бир ёки бошқа турдаги ахборотнинг типик 
таркибига мисол 1.39-расмда кўрсатилган. 
Ахборотлар базаси бўйича масала фойдаланувчи вазифасини ечиш учун 
зарур бўлган ахборотлар таркибини аниқлашга мўлжалланган. Бундан 
ташқари ахборотларнинг мантиқий таркиби аниқланиши лозим. 
Номашинавий соҳа ҳужжатлари
Ҳужжатлар номашинавий соҳада асосий ахборот ташувчилар саналади. 
Ҳужжатлар бошқарув функцияла-рига мувофиқ норматив, маълумотномали, 
режали ва вақтга нисбатан кам ўзгарадиган, шартли-доимий бошқа ахборот 
ҳужжатлари, у ёки бу жараёнлар оқимини қайд этувчи тезкор бошланғич 
ҳисоб ахборотлар ҳужжатлари бўлиши мумкин. 1.39-расмда у ёки бу гуруҳга 
оид ҳужжатлар тури кўрсатилган. 
Шартли-доимий ахборот ҳужжатлари. 
Маълумотномалар маълум 
турдаги объектлар рўйхатини (бўлинмалар, жиҳоз, лавозим, касб ва ҳоказо) ўз 
ичига олади. Маълумотномада объектнинг номи, коди ва бошқа ҳужжатлари 
кўрсатилган жадвал мавжуд. Номенклатура — баҳо қўрсаткичларда худди 
маълумотномалар шаклида, ўлчов бирлиги кўрсатилган ҳодда объектлар 
номенклатураси ифодаланган. 
Ишлаб чиқариш меъёрлари конструктив-технологик ҳужжатларда 
кўрсатилади. Масалан, материални харжлаш меъёри маршрутли харитада 
сақланади. Унда деталларни тайёрлашнинг технологик жараёни акс эт-
тирилади. Тақвим-режа меъёрлари детал ёки маҳсулотга нисбатан кунлик цех 
меъёрларини акс эттиради. 
Етказиб берувчининг буюртмачи билан шартномаси етказиб бериш 
режасини, етказиб бериш партияси ҳажмини акс этиради. Режа ҳужжатлари 
эса тайёр маҳсулотлар, деталлар чиқариш бўйича саноқли режа 
кўрсаткичларини ифодалайди. Ташкилий-бошқарув ҳужжатлари низом, 
қоида, актлар, протоколлар, қарорлар, буйруқлар ва ҳоказоларни ўз ичига 
олади.