14-mavzu. Menejerni rahbarlik uslubi va madaniyati. Reja: Menejer va rahbarlik uslubi tushunchasi

amaliyot bilan sinash 
hal qiluvchi ahamiyatga ega ekanligi ayondir. 
Rahbarlik lavozimiga nomzodni amaliyotda quyidagicha sinash mumkin: 
—
rahbarlik vazifasini vaqtincha bajarishga jalb etish; 
—
stajirovka. 
Bunday hollarda ham nomzod ish natijalarini ob’ektiv baholashni talab etadi. Bu 
ekspert baholashi 
orqali amalga oshiriladi. Ana shu holda eng avvalo ekspert sifatida mazkur sohaning g’oyat malakali va 
tajribali mutaxassislari tanlanishi muhimdir. 
Ekspert baholashni amalga oshirishda shaxsiy va guruhiy usuldan foydalanish mumkin. 

---

Shaxsiy usulda 
har bir ekspert bahosini, o’z nomini oshkor qilmay qo’yadi, so’ng barcha 
ekspertlarning shaxsiy nomlari e’lon qilinmagan holda baholari qo’shilib, umumiy ekspert bahosi 
chiqariladi. Bu usul keng tarqalgan va juda samarali hisoblanadi. 
Guruhiy usul 
ekspertlarning birgalikda ish olib borishiga va ekspert bahosi butun guruh tomonidan 
qo’yilishiga asoslangan. Bunda har bir ekspert boshqa ekspertlar bahosi bilan tanishtiriladi so’ng bu ekspert 
guruhdagi boshqa ekspertlar bahosiga asoslangan holda o’z bahosini qo’yadi. Tabiiyki, bu holda baho 
qo’ygan ekspert nomini sir saqlash imkoni bo’lmaydi. 
Kompaniya va firmalarda ekspert komissiyalari a’zolarini (odatda ular soni 3–5 ta, eng ko’pi bilan 7 
ta bo’ladi) tanlashni personal bilan ishlash xizmati rahbari amalga oshiradi, Komissiya tarkibi korxona rahbari 
tomonidan tasdiqlanadi. 
Baholash 
anketa 
vositasi orqali amalga oshiriladi. Anketa maxsus ishlab chiqilgan savolnomadan 
iborat bo’lib, u yoki bu mutaxassis, rahbar ega bo’lishi lozim bo’lgan sifatlarni aniqlashga mo’ljallangan. Bu 
sifatlar mutaxassis faoliyati, rahbar egallab turgan lavozimga oid masalalarni qamrab oladi. 
Ekspert komissiyasi faoliyati baholanadigan xodim ish natijalarini o’rganib chiqqanidan so’ng, 
anketaga kiritiladigan savollarni hamda javoblarii baholash mezonlarini tasdiqlaydi. Masalan, anketaga 
baholanadigan 10 ta sifat kiritilgan bo’lsa va har bir sifat 10 balli tizimda baholansa, bu quyidagicha ko’rinishda 
bo’lishi mumkin: 
1.
Betakror ish usullarini izlab topish va ularii ishlab chiqarishga joriy etish qobiliyati – 10 ball. 
2.
Jamoada qulay ma’naviy–psixologik muhit yarata olishi – 9 ball. 
3.
Vaziyatni tezkorlik bilan baholay olish va muvaffaqiyatli qaror qabul qilish qobiliyati – 8 ball. 
4.
Kasbiy o’sish va malaka oshirishga intilishi – 7 ball. 
5.
Intizomliligi – 6 ball. 
6.
Tashabbuskorligi – 5 ball. 
7.
Xodimlar bilan o’zaro munosabatlari – 4 ball. 
8.
Ishga qiziqishi – 3 ball. 
9.
O’zaro do’stona munosabatlar o’rnatishga moyilligi – 2 ball. 
10.Turdosh ixtisosliklarni egallashga qiziqishi – 1 ball. 
Baholanayotgan sifatlar muhimligiga qarab joylashtiriladi. Baholar ham ana shu sifatlar joylashishiga 
qarab qo’yiladi. Bunda birinchi baho