Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi toshkеnt arхitеktura va qurilish instituti

 
1.4.3. Kasblarni psixologik tizimlash 
Yuksak  professionalizm  ta’lim  beruvchilar  tomonidan  ularning  ta’lim 
olishlari  va  oʻz  amaliyotlarini  yaxshilashlari  boʻyicha  tashabbuslariga 
yoʻnaltirilgan.  Shunday  qilish  tadqiqot  harakatlari  (ba’zida  oʻqituvchi 
tadqiqoti  deb  ataladi)  oʻqituvchi  va  ularning  talabalari  yoki  ularning 
oʻqitishlarida oʻqib-oʻrganish shakli boʻlib qoladi. 
1
 
Fanning  tadqiqotlari  ustidagi  harakatlar  alohida  oʻquv  muhitida  oʻqitish 
va  oʻrganishni  yaxshilovchi  konkret  yechimlarga  olib  keldi.  Fanlar  koʻplab 
                                                 
 

---

77 
 
shakllarni  olaoladi,  lekin  bu  yerda  bir 
qancha  qisqa  misollar  mavjud:Bolalar 
oʻqishni  alohida  oʻzlari  qanchalik  aniq 
oʻrgana 
oladilar? 
Tadqiqot 
hatti-
xarkatlarini 
oʻrganishda, 
oʻqituvchi 
davomli  vaqt  mobaynida  bir  bolaning 
oʻqish  progresslashishini  ehtiyotkorlik 
bilan  kuzatishi  mumkin.  Mana  shu 
kuzatishlardan soʻng, u masala yechimiga 
faqat 
birgina 
bolaning 
oʻqishini 
yaxshilashni emas, balki xonadagi boshqa 
bolalarning  va  xatto  hamkasblarining 
xonalaridagi bolalarning oʻqishini yaxshilashda yoʻllarini topa oladi. Agar  oliy 
maktab  ijtimoiy  fanlar  oʻqituvchisi  kamroq  oʻrniga  koʻproq  tugallanmagan 
savollarni  qoʻllasa,  ahamiyatga  ega  boʻladim?  Fan  tadqiqoti  ustidagi  xatti-
harakatlar sifatida oʻqituvchi oʻzining darslarini videokasetaga yozadi va tizimli 
ravishda  talabalarning  yopiq  savollarga  boʻlgan  solishtirilgan  (va  yanada 
aniqroq)  javoblarini  oʻzining  tugallanmagan  savollariga  nisbatan  solishtiradi. 
Tahlil  tugallanmagan  savollarni  aslida  qachon  va  qancha  miqdorda  qoʻllash 
yaxshiligini taklif qila oladi.   
1.1-jadval. Tadqiqot loyihasi hatti-harakatlariga misollar