Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

 
NAZORAT SAVOLLARI 
1.
Miqdoriy taxlil nima? 
2.
Miqdoriy taxlilning necha xil usullari mavjud? 
3.
Makroanaliz uchun qancha gr modda olinadi? 
4.
Yarim mikroanaliz va mikroanaliz uchun qancha modda tekshiriladi? 
5.
Ultromikroanaliz usuli nima? 
6.
C va H miqdori qanday usullar bilan aniqlanadi? 
7.
Azotni aniqlash usullarini kursating? 

---

497
8.
Moddalarning oddiy formulalari kanday aniqlanadi? 
9.
Kimyoviy usul bilan moddalarning molekulyar formulasi qanday topiladi? 
10.
Moddalarning molekulyar ogirligi fizik usul bilan qanday aniqlanadi? 
 
 
2- AMALIY MASHG‘ULOT
MAVZU: ALKANLAR (to’yingan uglevodorodlar) 
Mashg‘ulot rejasi: 
1.
 
Alkanlarning gomologik qatori, tuzilishi, izomeriyasi 
2.
 
Nomenklaturasi 
3.
 
Alkanlarning olinish usullari 
4.
 
Alkanlarning fizik va kimyoviy xossalari
5.
 
Masala echish namunalari 
6.
 
Mashqlar. 
Uglevodorodlar- organik birikmalar bo‘lib, ularning molekulalari faqat ikki element atomidan - uglerod 
va vodoroddan tashkil topgan. Uglevodorodlar bir-biridan uglerod skeletining tuzilishi bo‘yicha farq 
qiladi. Istalgan uglevodorod molekulasidagi vodorod atomi juft sonni tashkil qiladi. 
Alkanlar vodorodga eng boy uglevodorodlar hisoblanadi, ularni to‘yingan uglevodorodlar deyiladi. 
SHuningdek, alkanlarni parafinlar yoki metan qatori uglevodorodlari ham deyiladi. 
1. Qo‘shni uglerod atomlari bilan bog‘lanishga uglerodning faqat bir valentligi sarflanib qolganlari 
vodorod atomlari bilan bog‘langan birikmalarga to‘yingan uglevodorodlar deyiladi. Bunda uglerodning 
hamma atomlari sp
3
-gibridlangan holatda bo‘ladi. 
To‘yingan uglevodorodlarning umumiy formulasi S
n
H
2n+2
. SHu formulaga muvofiq keladigan tuyingan 
uglevodorodlar quyidagi gomologik qatorni hosil qiladi:
SN
4
- metan
C
2
H
6
- etan CH
3
– CH
3
C
3
H
8 
- propan CH
3
– CH
2
– CH
3
C
4
H
10
- butan CH
3
– CH
2
– CH
2
– CH
3
C
5
H
12
- pentan
CH
3
– CH
2
– CH
2
– CH
2
– CH
3
C
6
H
14
- geksan
CH
3
– (CH
2
)
4
– CH
3 
C
7
H
16
- geptan
CH
3
– (CH
2
)
5
– CH
3 
C
8
H
18
- oktan
CH
3
– (CH
2
)
6
– CH
3
C
9
H
20
- nonan
CH
3
– (CH
2
)
7
– CH
3
C
10
H
22
- dekan
CH
3
– (CH
2
)
8
– CH
3
C
11
H
24
- undekan
CH
3
– (CH
2
)
9
– CH
3
C
12
H
26
- dodekan
CH
3
– (CH
2
)
10
– CH
3
C
15
H
32
- pentadekan
va x.k.