3
Kirish
O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim tarbiya to’g’risida»gi qonuni,
«Kadrlar tayyorlash miliy dasturi» qabul kilingach ta’lim
tarbiya soxaga keng
imkoniyatlar vujudga keldi. Bizga ma’lumki ta’lim soxasi jamiyat taraqqiyoti bilan
mutanosib ravishda rivojlanib borishi lozim. Xar bir jamiyat, davlatning
taraqqiyoti unda yashayotgan odamlarning ma’naviy saviyasi bilan ta’min etiladi.
Jamiyat a’zolarining ma’naviy ahloqiy barkamolligi davlatni ta’lim tarbiya
soxasiga qo’ygan talablari bilan belgilanib, uning mazmunini tuldirib boradi.
«Hozirgi kunda eng muxim, eng dolzarb vazifamiz jamiyatimiz a’zolarini,
avvalombor voyaga yetib kelayotgan
yosh avlodni kamol toptirish, ularning
kalbida milliy goya, milliy sadokat tuygusi uygotish, uzligini anglatish,
milliy va
umuminsoniy kadriyatlar ruxida tarbiyalashdan iboratdir» - deya ta’kidlaydi
prezidentimiz I.A.Karimov.
Davlatimizning
ta’lim-tarbiya
oldiga
kuyayotgan
eng
muxim
muammolaridan biri yosh avlodni milliy tarbiya, milliy ananalarimiz ruxida
tarbiyalashimiz lozimdir. O’zbekistonning kelajagi, sobik shuro davrida ta’lim-
tarbiya tizimida yo’l qo’ygan xatolarni bartaraf eti shva hozirgi davrgacha xalq
ta’lim-tarbiya tajribalarga tayangan xolda mustaqil vatan talablariga
mos ravshda
ijobiy tarbiyalangan komil insonni tarkib toptirish masalasini xal kilishni muxim
vazifa qilib kuydi.
Bundan kelib chikadika o’qituvchilarning o’zini qayta kurishi, zamonaviy
bilimlarni mustaxkam egallashiga shart sharoitlar yaratilmoqda.
Shu bilan birga o’qituvchilarning hayotiy talablarini qondirish,
ularni
ragbatlantirish, uz ishi, kasbidan mamnun bo’lishini ta’minlashga erishilmoqda.
Mustaqillik tufayli yangi ijtimoiy psixologik muxit yaratildi.
Bu muxit kun sayin yangi mazmun va moxiyat kasb etmoqda. Endi
o’qituvchilik guzallik soxibi, yoshlik chamanining bog’boni, en goliyjanob va
sharafli kasb sifatida e’zozlanmoqda.
4
Hayot abadiy. U yosh avlod bilan barhayot. Yosh avlodga ta’lim va tarbiya
beradigan, uni komil inson qilib voyaga yetkazadigan uni mexr bilan
tarbiyalaydigan o’qituvchilarga extiyoj aloxida mazmun kasb etmoqda.
Xalkimizda o’qituvchi bog’bonga kiyos qilinadi. U yoshlik gulshanining
bog’boni, maktab yoshlik gulshani, o’quvchi bebaxo nixol. O’qituvchi bu nixolni
bog’ning okil, mirishkor mexribon bog’boni. U xar bir shogirdini baxtiyor kurishni
orzu qiladi. Okil barkamol shogird o’qituvchi
hayotining mazmuni, bezagidir.
O’qituvchilik kasbining faxr va iftixor bilan e’zozlanishining boisi shundaki, biror
soxa yukki unga o’qituvchi xissa kushmagan bo’lsa. Hayotda o’qituvchi bilimidan,
akl-zakovatidan, mexr-muxabbatidan baxramand bulmagan inson yuk. Shuning
uchun xalqimiz tog chukkilaridan yuksak mexr-muxabbatini, kuyosh nuridan
jushkin kalb xaroratini «O’qituvchi» degan suzga singdirgan va bu kasbni katta
extirom bilan tilga oladi. Yurtimizda «Xalk o’qituvchisi» degan yuksak unvonning
ta’sis etilgani bu kasb egalariga nisbatan davlatimiz
gamxurligining yorkin
namunasidir.
Davlatimiz o’qituvchi shaxsidan yosh avlod ta’lim va tarbiyasiga atroflicha
yondashishni, uni yetuk inson qilib voyaga yetkazishni talab etmoqda. Xush,
shunday sharoitda o’qituvchi shaxsining psixologik sifatlari, jamiyatdagi urn iva
mavkiyi qanday bo’lishi, u ijtimoiy siyosiy, madaniy, ma’naviy va pedagogik
talablarga qanday javob berishi kerak.
Bizningcha, bugunnning o’qituvchisi
yuksak goviy, insoniy e’tikodlilik,
vatanga sodiklik, mexnatsevarlik ijtimoiy burchni chuqur anglash, inson manfati
singari ulugvor maqsad yo’lida, temir iroda bilan kurashda bilish, xaqqoniylik,
prinsipiallik, mexnat
ahli bilan xamdam va xamkorlik, xalq manfaatini hamma
narsadan ustun qo’yish, hayotda halol pozetsiyada turish, yangiliklarni sezish va
ularni hayotda joriy etishda tashabbuskorlik ko’rsatish, ahloqiy poklik va yosh
avlodga mexribonlik,
okilona talabchanlik, yuksak madaniy xudk, nafosat, til va
dil birligi, fan asosalarini jamiyat tabiat va inson tafakkuri qonuniyatlarini chuqur
bilish va amalda qo’llay olish, xar soxada yosh avlodga o’rnak ko’rsata bilish kabi
fazilatlarga ega bo’lmog’i zarur.