1. Yosh fiziologiya va gigiyena fanining ahamiyati?

60. Katta qon aylanish doirasi ? 
Katta qon aylanish doirasi yurakning chap qorinchasidan 9hiquvchieng 
yirik arteriya, ya’ni aortadan boshlanib, bir oz yuqoriga 
ko'tariladida,yoy hosil qiladi. Aorta yirik, o4rta diametrli arterial va 
kapiljyar tbmirlarga 
bo4linadi. Kapillyar, ya’ni qil tomirlar bilan organizm hujayxalam 
orasidamoddalar almashinuvi sodir bo4ladi. Arteriya kapillyar^arm, 
venakapillyarlarini, so4ngra mayda venalar, venulalar, keyin ушкрсщ 
venatomirlarini hosil qiladi. Yirik vena tomirlari yuqorigi va pastki 
kovakvenani hosil qilib, yuraknint o ‘ng b o 4lmachasiga quyiladi. 
Qonaylanishning bu doirasi katta qon aylanish doirasi deyiladi. 
Uorganizmning barcha hujayralarini qon bilan ta’minlaydi. 
61. Kichik qon aylanish doirasi? 
Kichik qon aylanish doirasi yurakning o4ng qorinchasidan 
o’pkaarteriyasi bilan boshlanib, o4pkaga boradi va u yerda arteriya, 
yirikarteriya, kapillyarlarga tarmoqlanib, o 4pka hujayralarida 
gazlaralmashinadi, 4 ta o4pka venasi yurakning chap bo4lmachasiga 
quyiladi.Bu kichik qon aylanish doirasi deb yuritiladi. Ona qornidalik 
davridahomila 
tug4ulguncha 
kichik 
qon 
aylanish 
doirasi 
funksiyalanmaydi.Homilada 
modda 
almashinuvi 
yo4ldosh 
(platsenta)dagi qon tomirlarvositasida sodir bo4ladi. 
62. Bolalarda nafas harakatlari?
Nafas harakatiari nafas olish va nafas 
chiqarishdan iborat. Nafas olish harakati qovurg'alarning ko'tarilishi va 
diafragmaning pastga tushishi orqali ta'minlanadi. Qovurg'aiarning 
ko'tarilishi bo'yin va tashqi qovurg'alararo muskullaming qisqarishi 
natijasida yuzaga keladi. Diafragmaning pastga tushishi esa uning 
muskullari qisqa¬rishi natijasida sodir bo'ladi. Bu harakatlar natijasida 
ko'krak qafasining hajmi kattalashadi, o'pka kengayadi va tashqi muhitdan 
o'pkaga havo so'rib olinadi. Qovurg'alararo muskullarning faol ishtirok 
etishi bilan nafas olish ko'krak bilan nafas oUsh deb ataladi. 
Diafragmaning ko'proq harakatianishi orqali nafas olish qorin bilan nafas 
oUsh deb ataladi. Erkaklarda asosan qorin bilan nafas olish, ayollarda esa 
asosan ko'krak bilan nafas olish harakatiari rivojlangan.