1. Yosh fiziologiya va gigiyena fanining ahamiyati?

58. Yurak tuzilishi va uning yoshga bog’liq xususiyatlari?
Yurak
- qon 
aylanish tizimining asosiy organi. Bu ichi bo'sh mushak organi bo'lib, to'rt 
kameradan iborat: ikkita atrium (o'ng va chap) va ikkita qorincha (o'ng va 
chap). O'ng atrium o'ng qorincha bilan triküspid qopqog'i orqali, chap 
atrium esa chap qorincha bilan ikki tomonlama (mitral) qopqoq orqali aloqa 
qiladi. Teshiklar haqida katta kemalar(aorta va o'pka magistral), chiqish va 
yurak, uchta semilunar klapanlar mavjud. Ikkinchisi uchta yarim oydan 
iborat - qorinchalar asosiga qaragan cho'ntaklar va tomirlar tomon bo'sh 
qirralar. Valflarning ahamiyati shundaki, ular qonning teskari oqimiga yo'l 
qo'ymaydi. Voyaga etgan odamning yuragi massasi ayollarda o'rtacha 250 
g va erkaklarda 330 g ni tashkil qiladi. Hayotning dastlabki ikki yilida va 
balog'at yoshida (12-15 yosh) yurakning eng intensiv o'sishi kuzatiladi. 7 
yoshdan 10 yoshgacha bo'lgan bolalarda u sekin o'sib boradi, butun 
organizmning tana vazni va hajmining oshishidan sezilarli darajada orqada 
qoladi 
59. Yurak qavatlari va kameralar tuzilishi
?Yurak(lot. “cor”) mushak 
a’zo bo’lib, qonning kichik va katta qon aylanish tizimlarida qonning ritmik 
harakatini amalga oshiradi. U ko’krak qafasining oldingi ko’ks oralig’ida 
joylashgan. Ko’proq qismi chap tomonda joylashgan. O’rta hisobda 
erkaklarda 300 gr, ayollarda 250 grni tashkil qiladi. Yurakda 4 kamera(o’ng 
va chap qorincha, o’ng va chap bo’lmacha) mavjud. Chap qorincha va chap 
bo’lmacha orasida 3 tavaqali, o’ng bo’lmacha va o’ng qorincha o’rtasida 2 
tavaqali klapan joylashgan. Chap qorincha bilan aorta o’rtasida hamda o’ng 
qorincha bilan o’pka arteriyalari o’rtasida yarimoysimon klapanlar 
joylashgan. Yurak devori 3 qavat pardadan iborat: ichki – endokard, o’rta – 
miokard va tashqi – epikard. Shuningdek, yurak tashqi tomondan perikard 
bilan o’ralgan bo’ladi.Endokard- yurakning nisbatan yupqa qavati. U 
endoteliy va unga tayanch vazifasini o’tovchi, biriktiruvchi to’qimadan 
tuzilgan endoteliy osti qavatidan iborat. Bu qavatlar ostida elastik tolalar va 
silliq muskul tolalaridan iborat mushak-elastik qavat yotadi.Yurakning eng 
qalin qavati miokard hisoblanib, yurak mushaklaridan tuzilgan. Yurak