"kompyuterlashgan loyihalash tizimlari" fakulteti "elektronika va asbobsozlik" kafedrasi "qattiq jismli datchiklar"

 
7-Amaliy mashg‘ulot 
Xoll datchiklarini tuzulishi, ishlash prinsipini o’rganish. 
Magnit datchik - bu magnitlanganlik yoki magnit oqimni va erning magnot 
maydoni kattaligini aniqlaydigan datchiklardir. Magnit sensorlarning turli xil 
turlari mavjud. 
-GALTAKLI 
-GERKONLAR 
-Holl DATCHIKLARI 
-MAGNETORESISTIV 
-YARIMO'TKAZGICHLI MAGNETORESISTIV DATCHIK 
Galtakli datchiklar magnit oqim o'zgarishini aniqlay oladigan eng oddiy magnit 
datchiklardir. rasmda ko'rsatilgandek, magnitni galtakga yaqinlashtirganda, 
spiraldagi magnit oqim zichligi ΔB ga oshadi. shunda galtakda magnit oqim 
qarshilik qiladigan yo'nalishda magnit oqim hosil qiluvchi induksion tok hosil 

---

bo'ladi va bu tok oz osha qarshilik qiladigon magnit maydonini xosil 
qiladi. Aksincha bolsa, shu jarayonlar teskari xolda bo'ladi. 
Agar magnit harakatlanmaganida hech qanday o'zgarish sodir bo'lmaydi Oddiy 
tuzilishi tufayli galtakli datchik osonlikcha buzilmaydi. Shu bilan birga, chiqish 
quvvati magnit oqimning o'zgarish tezligiga bog'liq. Ruxsat etilgan magnitni yoki 
juda sekin o'zgarib turadigan magnit oqimni aniqlash uchun galtakli datchikni 
ishlatish foyda bo'lmasligi mumkin. 
11 – rasm datchikni ishlash sxemasi 
Gerkо
́ n ( «germetik kontakt») — 
elektromexanik kommutatsiya qiluvchi 
qurilma, ularning xolati (uzilishi yoki ulanishi) tashqi doimiy magnit yoki galtakda 
magnit maydoni xosil qilish bilan o’zgaradi.
 
 
 
12 – rasm datchikni ishlash sxemasi 
 
 

---

Bu yerda A-CHiqish simlari, V-SHisha korpus, S-magnit tasirida ulanuvchi 
kontaktlar, D-Inert gaz yoki vakkum.
 
Yaqinlashish datchigi va boshqa kattaliklarni o’lchash vositasi sifatida qo’llaniladi.