1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

 
 
266 
bo‘lishlari mumkin. Fan olamida olingan natijalar mimivirus makrofaglarga ham 
kirishi va ko‘payishi mumkinligini ko‘rsatdi. 
Replikatsiya sikli (-rasm) 
Mimivirus 24-soatlik hayot faoliyatiga ega. Eklips fazasi 4-5 soatni
tashkil qiladi. Barcha hayot sikli sitoplazmada o‘tadi. Mimiviruslarni amyobani 
kasallantirish quyidagicha ro‘y berishi mumkin: 
1.
Miimivirus virioni amyobani ovqati bilan endotsitoz usulida yutiladi; 
2.
Oqsil iplari qisman endosomada lizisga uchraydi, natijada kapsid endosomal 
membrana bilan munosabatda bo‘ladi; 
3.
Kapsid yulduzsimon strukturalar oldidan ochiladi va uni ichidagi unsurlar 
sitoplazmaga tushadi, ichki membrana va endosomani membranalari 
qo‘shiladi (sliyanie) (bu virus infeksiyasi ro‘y bergandan 2 soat o‘tganda 
sodir bo‘ladi); 
4.
Po‘st zarracha qismini(korovaya chast) sitoplazmaga chiqqanidan so‘ng 
(nukleokapsidni 
ichki 
qismi), 
virus 
apparatini 
borligi 
sababli 
transkripsiyalanadi, virus mRNK si sintezi boshlanadi. Bu mRNK lar po‘st 
zarraning ichida granullalar ko‘rinishida to‘planadi. Birinchilar qatorida RNK 
polimeraza 
ta’sirida 
AAAATTGA-promotor 
nazoratidagi 
genlar 
transkripsiyalanadi; 
5.
Virus 
bilan 
kasallanish 
bo‘lganiga 
4-5 
soat 
o‘tgandan 
so‘ng 
virusDNKsizarrachani po‘st qismidan chiqadi va dekondensirlanadi, va 
replikatsiya boshlanadi. Natijada po‘st zarrachanni bo‘sh qobig‘i yonida “virus 
fabrikasi” –virus qismlarini sintezi joyida shakllanadi va virus zarrachalarini
yig‘ilishi boshlanadi. Agar hujayraga birnecha virus kirgan bo‘lsa virus 
fabrikalari ham shuncha hosil bo‘ladi va ular shakllantirgan virus fabrikalari 
qo‘shilib ketadi va dekondensirlanadi, uni replikatsiyasi boshlanadi; 
6.
Kasallanish jarayonidan 6—9 soat o‘tgandan so‘ng kapsidlarni yig‘ilishi, 
ularda DNK ni joylanishi jarayonini kuzatish mumkin. Bu oxirgi jarayon 
“virus fabrika”sini chetki qismlarida bajariladi. Mimiviruslarni odatdan 
tashqari xususiyati shundaki, ularni yig‘ilishi va fabrikadan chiqishi ikki xar 
xil teshiklarda ro‘y beradi; 
7.
Infeksiya jarayonini14—24 soatida amyoba hujayrasini lizisi ro‘y beradi va 
virionlar erkinlikga chiqadilar, bu vaqtga kelib hujayrada 300 dan ortiq virion 
to‘planadi. 

---