1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

 
 
267 
67-rasm. 
Virus 
fabrikalari 
va 
ularda 
mimivirus 
DNKsi 
ni 
joylashishi(transmission elektron mikroskop). VF — virus fabrikasi; Cyt — 
sitoplazma. A — virus fabrikasi va virus zarralarini har xil etilish davrlari. V, S 
—DNK ni virionga joylashishi (yashil strelkalar yoki kamon o‘qlar bilan virus 
zarrachasiga DNK ni keltirish teshiklari ko‘rsatilgan. (121) 
Patogenligi
. Ba’zi gipotezalarga qaraganda mimiviruslar odamlarda 
pnevmoniya kasalligini qo‘zg‘atishi mumkin ekan. Ammo shu vaqtgacha bu 
nazariya foydasiga faqat bilvosita guvoxliklar keltirilgan. Birinchidan 
eksperimentlarda mimiviruslarni fagotsitoz usulida kirib makrofaglarni zararlashi
va replikatsiyalanishi aniqlangan. 
Ikkinchidan ba’zi kam sonli pnevmoniya bilan kasallangan bemorlarda 
mimiviruslarga qarshi antitelalar topilgan. Birdan bir mimiviruslar kulturasi bilan 
ishlaydigan 
laborantda 
pnevmoniya 
kuzatilgan. 
Uning 
ham 
qonida 
mimiviruslarga qarshi antitelolarni miqdori oshiq bo‘lgan. Antitelolarni bo‘lishi 
uni patogenligini ko‘rsatmaydi, balki mimivirus kuchli immunogenlik 
xususiyatiga egaligidir. Birorta holatda mazkur patsientlardan, suyuqliklari 
namunalaridan toza virus ajratib olingan emas. PSR reaksiyasi ham birorta
patsient namunasida ijobiy natija bergani yo‘q. 2012 yili 109 ta pnevmoniya 
bo‘lgan patsientdan mimivirus aniqlangani yo‘q, ammo uchtasidan virus 
antigenlari topilgan. Mimivirusni odamga patogenligi masalasi hozircha ochiq 
qolmoqda.
Mimiviruslarni virofaglari. 
Mimiviruslarni kashf qilgan guruh olimlari 
mimiviruslarga o‘xshash viruslarni, hamda sal ulardan kattaroq bo‘lgan 
mamaviruslarni (ingl. Mamavirus) ajratib olishdi. Bu viruslarni ham “virus 
fabrikasini ” o‘rganilganda ularda kichikroq bo‘lgan boshqa virus virionlarini 
aniqlashdi va uni yo‘ldosh (sputnik) (ingl.. Sputnik) (Ris. 41) deb ataldi. Bu 
yo‘ldosh virus o‘zicha mustaqil amyobani kasallantiraolmas va unda 
ko‘payaolmas ekan. Lekin u birgalikda mama- yoki mimiviruslar bilan 
birgalikda bajarishi mumkin, shuning uchun uni virus-satellit deb klassifikatsiya 
qilindi. 

---