Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Patogenezi.
 
BMJ patogenezi murakkab va oxirigacha o‘rganilmagan. Bosh 
miyaning jarohatlanishi quyidagilar oqibatida kelib chiqishi mumkin: 
1.
Miyani po‘stloq bo‘limlarining lat yeyishi yoki miya ichi 
gematomasiga olib keluvchi jarohati.
2.
Miya so‘g‘onining yuqori bo‘limlari, qadoqsimon tana, yarim sharlari 
oq moddasining chuqur qismlarini zararlovchi diffuz aksonal jarohatlanish.
Lat yeyish
– ko‘pincha qon ketishi bilan kechuvchi miya to‘qimasining 
travmatik ezilish o‘chog‘i. U urilgan sohada yoki shu sohaga qarama-qarshi 
tomonda joylashishi mumkin, biroq u ko‘proq suyak relefiga tegib turgan 
peshonaning bazal va chakka bo‘lagining oldingi qismlarida shakllanadi.
Diffuz aksonal jarohatlanish – travma vaqtida aylanma yoki chiziqli 
tezlanishning natijasi bo‘lib, bosh miya katta yarim sharlarini nisbatan mustaxkam 
fiksatsiyalangan miya so‘g‘oniga nisbatan aylanma harakatiga olib keladi. Bu uzun 
aksonlarning (ular po‘stloq qismlarini po‘stloq osti va miya so‘g‘oni strukturalari 

---

 347
bilan bog‘laydi) va ularning mayda tomirlarini zararlanishiga olib keladi. Bu 
o‘tkazuvchanlikning buzilishiga, aksonlarning lizisi, shishishi va oxir oqibatda 
ularning Valler degeneratsiyasiga olib keladi. Aksonal jarohatlanish 12-24 soat 
mobaynida rivojlanadi, bu esa jarayonga terapevtik ta’sir ko‘rsatish uchun 
“terapevtik darcha”dir. Gipoksiya, ishemiya, shishish, likvor aylanishining va 
miyada qon aylanishining autoregulyatsiyasining buzilishi bilan bog‘liq ikkilamchi 
jarohatlanish, ABning pasayishiga olib keladi. BMJ da autoimmun jarayon ham 
kuzatiladi. 
 
 
Klinik ko‘rinishlari 
 
BMJ og‘irlik darajasini belgilab beruvchi asosiy klinik faktorlar: 
1. Xushdan ketish va amneziyaning davomiyligi. 
2. Gospitalizatsiya paytida xushdan ketishning og‘irlik darajasi. 
3. Miya so‘g‘onining o‘choqli simptomatikasining bo‘lishi.
BMJ og‘irlik kriteriyalari va ularning klinik-patogenetik variantlari quyidagi 
jadvallarda ko‘rsatilgan.