Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Bosh miya qon tomir kasalliklarini davolash
Bosh miyada qon aylanishining surunkali yetishmovchiligi 
Bosh miyada qon aylanishining surunkali yetishmovchiligi (MQASB va 
DE)ni davolash o‘z ichiga asosiy qon tomir kasalliklarini davolash, metabolik va 
qon aylanish jarayonlarini yaxshilashni oladi. U nevrologik va psixologik 
sindromlarni yo‘qotishga qaratilgan. 
Arterial gipertenziya bilan og‘rigan bemorlarni davolash AB darajasini 
optimallashtirish va bemorlar hayotini yaxshilashga qaratilgan. Shu maqsadda 
quyidagilar qo‘llaniladi:
1.
Kardioselektiv beta-adrenoblokatorlar (atenolol, tenormin va 
boshqalar). 
2.
Kalsiy kanallariga davomli bloklovchi ta’sir etuvchi vositalar (adalat, 
lomir, norvask va boshqalar). 
3.
Angiotenzin fermentining ingibitorlari (enap, renitek va boshqalar). 
4.
Diuretiklar. 
Kutilmaganda AB ni oshish hollarida tezkor yordam sifatida quyidagi 
preparatlar sublingval qo‘llaniladi: klofelin (0,075 yoki 0,15 mg, natijasi 30-60 
minutdan keyin kuzatiladi), adalat, korinfar (10 mg, natija 15-20 minutdan keyin), 
kaptopril (25 mg, natija 35-60 minutdan keyin), zarur bo‘lganda ularni 60 
minutdan keyin qayta qabul qilish mumkin.
Aterosklerozda yog‘ almashinuvining korrektsiyasi uchun quyidagi 
preparatlar bilan amalga oshiriladi: lovastatin (mevakor), lipobay (serivastatin), 
provastatin (lipostal), probukol, xolistiramin, nikotin kislotasi. Gipolipedemik 

---

 317
terapiya uzoq vaqt davomida yoki umr bo‘yi o‘tkaziladi. Qonda lipidlar miqdorini 
optimallashtirish serebral va koronar arteriyalarda rivojlanib borayotgan 
asterosklerotik jarayonlarni sekinlashtiradi. Shuni nazarda tutish kerakki, 
ateroskleroz va arterial gipertenziya bilan og‘ruvchi bemorlarga diuretiklar va 
ayrim beta-blokatorlarni buyurish qonda lipidlar miqdoriga salbiy ta’sir qilishi 
mumkin.
Agar MQASB boshqa sabablar bilan kelib chiqqan bo‘lsa, asosiy patologik 
jarayonga ta’sir ko‘rsatish lozim (yurak patologiyasi, vaskulit, qon kasalliklari va 
boshqalar). Patogenetik davolash o‘z ichiga quyidagi guruh preparatlarni oladi: 
vazoaktiv, miyada metabolizmni yaxshilovchi, antiagrigantlar, antigipoksantlar.
Vazoaktiv preparatlari miya tomirlari qarshiligini pasaytiradi. Ularning 
ko‘pchiligi mikrotsirkulyatsiyaga, qonning reologik ko‘rsatkichlariga yaxshi ta’sir 
ko‘rsatadi: nimotop-0,03mg, stugeron-0,025, kavinton-0,005, sermion-0,01, 
rezerpin-0,0015, eufillin-0,15, pikamilon-0,02, tanakan. Shuni hisobga olish 
kerakki, stugeron va vazobral vestibulyar apparat qo‘zg‘aluvchanligini pasaytiradi. 
Vestibulyar bosh aylanishida betaserk qo‘llanilganda yaxshi natijaga erishiladi (8 
mgdan kuniga 3 mahal, keyin optimal effektgacha doza ko‘tariladi, undan keyin 
sekin tushiriladi). Pikamilon ham miya metabolizmini yaxshilaydi. Vazoaktiv 
preparatlarni 1-2 tabletkadan kuniga 3 mahal 2 oy davomida qo‘llaniladi, yil 
davomida yana qayta tayinlash kerak. 
Tomir devorini mustahkamlovchi, vazoaktiv ta’sir etuvchi vositalarga 
(angioprotektorlar): parmidin (prodektin)-0,25 va doksium-0,25 (2 tabletkadan 
kuniga 3 mahal 3-5 oy davomida.) Mikrotsirkulyatsiyani yaxshilovchi 
preparatlarga trental (0,4 mgdan kuniga 2-3 mahal 2 oy davomida), aktovegin (200 
mg kuniga 3 mahal, 15 kun ), instenon (1 drajedan kuniga 3 mahal 3-4 hafta 
davomida ). Nerv to‘qimasi metobolizmini yaxshilovchi preparatlarga: piratsetam 
(nootropil)-2 kapsuladan kuniga 2 mahal 1,5-2 oy davomida), piriditol (ensefabol)-
0,1 (kuniga 3 mahal 1 oy), pikamilon – 0,02 (kuniga 3 mahal 1,5 oy). 
Og‘ir hollarda nootrop preparatlarni parenteral qo‘llaniladi: 20 % pirasetam 
eritmasi-5,0 (m/i yoki v/i 
№
10) ularni vazoaktiv vositalar bilan birga qo‘llash 
mumkin.
Ishlash qobiliyati, xotira va AB pasayganda adoptogenlar (jenshen 
nastoykasi, limonnik, radiola, araliya, eleuterokokk) qo‘llaniladi. 
Nerv to‘qimasi metobolizmini yaxshilash maqsadida serebrolizin (5,0 v/i 
№
15) qo‘llaniladi. Antiagregantlardan kurantil, tiklid (500 mg), trental (0,4), 
agapurin (0,1), aspirin (0,25- kuniga 3 mahal 2 oy davomida) qo‘llaniladi . 
Psixopatologik simptomatika kuzatilganda neyroleptiklar: sonopaks, 
frenolon, tizertsin buyuriladi. Kayfiyat tushgan paytlarda antidepressantlarni 
(amitriptilin, azafen) qo‘llash maqsadga muvofiq. Hamma psixotrop ta’sirga ega 
preparatlarni avvaliga kichik dozalarda, kerak bo‘lganda esa dozasi ko‘tariladi, 
preparat 1,5-2 oy davomida qabul qilinadi.