Аsoslari Darslik

27 -rasm.
Kontsentratsion stol SKM-1A 
1- richag ekstsentrik mexanizm; 2-deka; 3-prujina; 4-maxovik; 5-kranshteyn; 6-
tirsakli richag;7-tega; 8-tayanch roliklari; 9-elektr-dvigatellar; 10-tega;11-
yuklovchi ariqcha;12-suv uchun ariqcha; 13-aylanuvchi parraklar. 
Plankalarning vazifasi - stol yuzasida mineral zarrachalar aralashmasini 
ushlab kolish va ularni suv tez bilan yuvilib ketishiga qarshilik qilish, chunki 
suvning yuvish kuchi zarrachalarning yuzaga ishqalanish kuchidan kattaroq. 
Plankalar orasida mineral zarrachalar aralashmasining kavatlanishi sodir bo‘ladi: 
pastki qavatda mayda og‘ir zarrachalar,keyin yirik ogir zarrachalar, mayda engil va 
oxirida-yirik engil zarrachalar joylashadi.
Buning natijasida birinchi navbatda suv bilan yirik engil zarrachalar 
yuviladi. Undan keyin oqim bilan plankalar orasidan mayda engil zarrachalar 
yuvilishni boshlaydi.
Turli xil zichlikka ega bo‘lgan minerallarning ajralish sxemasini tuzish 
uchun T - og‘ir mineral zarrachasi,uning inertsiya kuchi ta’siridagi xarakatlanish 
tezligi V
1
, suvning yuvuvchi kuchi ta’sirida stolning kundalang kesimi bo‘ylab 
xarakatlanish tezligi V
2
; Engil mineral zarrachasi L uchun bu tezliklar U
1
va U
2
. 
Yuqorida bayon kilinganidek engil va og‘ir minerallar xarakat tezliklaridagi nisbat. 
V
1
> V
2
; U
1
< U
2
Og‘ir mineral zarrachasi TA, engil mineral zarrachasi esa LV yo‘nalishda 
xarakatlanadi. Shunday qilib, og‘ir va engil mineral zarrachalari stoldan turli xil 
nuqtalarda tushadi va bu ularni alohida mahsulotlarga ajratish imkonini beradi. 
Yonbosh tarafda og‘ir minerallar-kontsentratga ajraladi, stolning ostki qismining 
uzatmaga yaqin qismida engil minerallar-chiqindini tashkil kiladi. Oralik zonada 
esa oralik zichlikka ega minerallar, hamda ajralishga ulgurmagan minerallar-oraliq 
mahsulotni tashkil qiladi.

---

74 
28 –rasm.
Mineral zarrachalarning zichligidagi farqqa qarab stol yuzasida 
harakatlanish sxemasi 
Boyitish uchun bir-biridan dekaning soni, shakli va yuzasi bilan, ularning 
o‘rnatilish usuli (osilgan yoki tayanchli), uzatmasining konstruktsiyasi, dekaning 
tebranish chastotasi va amplitudasi va boshqa xususiyatlari bilan farq qiluvchi 
kontsentratsion stollar ishlatiladi. 
Sanoatda SKP / stol (kontsentratsionniy podvesnoy) - SKP-15, SKP-22, 
SKP-30 (sonlar dekaning umumiy yuzasi); SKO-(stol kontsentratsionniy oporniy); 
SKO-15; SKO-22; SKO-30 va h.k. markali stollar chiqariladi.