Г>ул китаптл К. лракллнакстаппып кубла ранонллрыпда жасай- тугын клракалпаклардын этннкалык составы, сол гсрригориядагы

С. 1Г. М а л о п. Памнтникн лревнетюркской письмешюстн..,.
385-бст.
120
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Рлҳбар
-басшы. Белгилн бир мәксмсге басшылық 
етиўши, басқарыўшы адам: 
Бир рэҳбар берэман д.)-
ди
/Ииш/. Бул сөз өзбекше 
раҳбар
РУзС., 749/ сөз- 
ииеи қубла диалектке аўысқап. Сөзднн бас позиция- 
сындағы 
даўыслы фонемаларында фонетикалық
жақтан өзгерис бар.
Сазақ -
сексеўилдиц майда түри. Ҳәр қайсы бнр 
тайақ алып сазақтан... /Сыдық шайырдан/. Хорезм го- 
ворларында д
й-сазақ.
Бул сөз жергиликли Хорезм өз- 
беклери ҳәм қубла ранонлардагы өзбеклер тили арқа- 
лы диалектке тараған.
Санга -
саған. 
Сен
силтеў алмасығыныц барыс 
сеплигиндегн гүри: 
Санга жэрдәч босын дэп...
Өз- 
бек тилиндегн 
сенга
/РУ зС , 857/ силтеў алмасыгы- 
нын биринши позицнядағы 
даўыслылары өзге-
рип, диалектке аўысқан түри.
Сартараиг -
шаштараз. Шашты, сақал-муртты ал- 
гызатуғын орын ҳәм оны кәсип еткеи кәннйге адам: 
Саптараи/ дүкэн
/Ийш . Ол өзбек тилинде 
сартараш
/УзРС., 357/ түринде қолланылады.
Сатйан
- сатқан. Буйымды өз баҳасына туратугын 
акшаға ямаса оған қуны тен нәрсеге алмаслаў: 
Гер-
мания алған адамларын Америкаға сатйан ақыры
/Акк/. Усы сөздеги 
\сатйан 
йан
аффикси түркмен 
тилиндеги келбетлик фейилдин ҳәзирги мәҳолин бпл- 
дприўн
т -ян . йэн
аффикслери менеп формп жагыиан 
бирдей. Мысалы: 
гөтер-йән, дем а л я н
, у
чян'-м.
Кубла диалекттеги бул сөзди түркмен тплппдегп 
вариантыиа салыстырып, 
сатйан
сөзи морфплогиилық 
белгилери бойынша түркмен тилниеи 
өткеп деген 
жуўмакка келнўге болады.
Салтя-катар, алган бағыг, нийет еткеи нс: 
А т ла-
рықнық не деп басларын тарштық
, 
қайгцсе Ое бул
жерде сынбасын сахтық...
/„Кырқ қыз“, 274/,
Сахт
өзбек тнлииде 
сохт
формасында келип: а/ 
қурылыс, қагар; б/ сырткы түрн. фш-урасы; дене ку- 
рылысы ;УзРС., 379; деген моннлерди билдиреди.