Buyrug‘i maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarini tasdiqlash haqida

2-§. O‘qish va savod malakalarini egallash
105. 6 — 12 oylik bolalarning bosma materiallar, harflar va ramzlarga qiziqish bildirishi
hamda yozish ko‘nikmalarini o‘rganishi ularda o‘qish va savod malakalari rivojlanishining
talablari hisoblanadi.
106. Quyidagilar 6 — 12 oylik bolalarda o‘qish va savod malakalari indikatorlari
hisoblanadi:
chiroyli rasmlar bilan bezatilgan kitobni tomosha qilish va o‘qishga qiziqish bildirish;
kitoblar, yorliqlar, ko‘chadagi plakatlarga nisbatan qiziqish bildirish;
qalam yoki ruchkani ushlash va qog‘ozda, devorda, doskada uzuq-yuluq chizgilarni
chizishga harakat qilish;
ingichka uchli ruchka bilan qog‘oz parchasida nuqtalar chizish;
rasm solingan yoki yozuvi bor qog‘oz parchasini boshqalarga ko‘rsatish.
107. 6 — 12 oylik bolalar bilan quyidagi mashqlarni bajarib turish lozim:
chiroyli rasmlari bor kitobni taklif etish, undagi rasmlarni tomosha qilishni
rag‘batlantirish;
kitoblar va boshqa bosma materiallarni berish, ulardagi belgilar va so‘zlarni ko‘rsatish;
bola uchun qog‘oz va yozuv qurollarini tayyorlab qo‘yish;
yozuv qurollari berish, qog‘ozga chizishni rag‘batlantirish;
bola harakatlarini rivojlantirishi uchun barmoqlaridan foydalanishini rag‘batlantirish;
yozuvli yoki yozuvsiz turli rasmlarni tomosha qilishni rag‘batlantirish.
108. 6 — 12 oylik bolalarning xavfsiz yashashi va harakatlanishini ta’minlash uchun
quyidagilarga amal qilish lozim:
kitoblar katta o‘lchamda bo‘lmasligi va gigiyena talablariga javob berishi lozim;
rasmlar bolaning yoshiga mos bo‘lishi kerak.
XI bob. Bilish jarayoni va atrof muhit to‘g‘risidagi bilimlarga ega bo‘lish
1-§. Elementar matematik ko‘nikmalar va bilimlarni rivojlantirish
109. 6 — 12 oylik bolalarning sonlar va sanashga qiziqishni namoyish etishi, buyumlarni
turkumlash va ularni tartib bo‘yicha joylashtirish ko‘nikmalarini orttirishi ularda elementar
matematik ko‘nikmalar va bilimlar rivojlanishining talablari hisoblanadi.
110. Quyidagilar 6 — 12 oylik bolalarda elementar matematik ko‘nikmalar va bilimlar
rivojlanishining indikatorlari hisoblanadi:
o‘yinchoqlar va buyumlar bilan turli ishlar bajarish (ushlab olish, chiqarish, qaytadan
terish, bosish, ochish);
bo‘sh piyolani olib, ichiga suv yoki sharbat quyishlarini so‘rash;
katta yoshdagilar yordamida bir necha obyektlarni o‘lchamlari bo‘yicha guruhlarga
ajratish.
111. 6 — 12 oylik bolalar bilan quyidagi mashqlarni bajarib turish lozim:
bolaning o‘yinchoqlar bilan mustaqil tajriba qila boshlashini ma’qullash;
bola tajriba qilishi uchun unga turli miqdordagi har xil materiallarni berish;

---

piyolani olib, uning ichi bo‘sh ekanligini, keyin esa, unga suv qo‘yib piyolaning ichi to‘la
ekanligini bolaga tushuntirish;
bola bilan suvda o‘ynash va unga o‘lchamlari kichik sig‘imdagi idishga kamroq suv
sig‘ishini ko‘rsatish;
turli o‘lchamdagi kubiklarni olib, ularni kattaligi bo‘yicha tartibga keltirish kerakligini
ko‘rsatish.
112. 6 — 12 oylik bolalarning xavfsiz yashashi va harakatlanishini ta’minlash uchun
ularga plastmassa, rezina, silliq yoki tukli matolardan yasalgan, uzunligi 15 — 20 sm dan katta
bo‘lmagan yumshoq o‘yinchoqlarni berish maqsadga muvofiq.
Bolaga mo‘ynadan yasalgan o‘yinchoq hayvonlarni berish tavsiya etilmaydi.