O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

Takrorlash uchun savollar: 
1. Standart talabi bo’yicha shokoladlarning organoleptik ko’rsatkichlariga qanday talablar 
qo’yiladi? 
2. Shokoladlarning sifatini baholashda fizik-kimyoviy ko’rsatkichlaridan qaysilari eng muhim 
hisoblanadi? 
3. Shokoladda namlik necha foiz bo’lishi kerak? 
4. Shokoladlarda umumiy qand miqdori necha foiz bo’lishi kerak? 
5. Nima uchun shokoladlarda 10 % li NSl eritmasida erimaydigan kul moddasining miqdori 
chegaralanadi? 
6. Xavfsizlik ko’rsatkichlari bo’yicha shokoladlarda qaysi zaharli elementlar miqdori 
chegaralanadi? 
7. Shokoladlarda qanday nuqsonlar uchraydi? 
8. Kakao talqonining sifatiga organoleptik va fizik-kimyoviy ko’rsatkichlari bo’yicha qanday 
talablar qo’yiladi? 
 
Pechen’e, kreker va galetlarning sifat tahlili 

---

182 
Unli qandolat mahsulotlari qandolat mahsulotlarining katta guruhini tashkil etib, ular 
uglevod, yog’, oqsillarga boyligi bilan ajralib turadi. Shu sababli bu mahsulotlar yuqori energiya 
manbai hisoblanib, juda mazali va to’yimlidir. 
Unli qandolat mahsulotlarini tayyorlash uchun xomashyo sifatida bug’doy uni, qand, 
yog’, tuxum, sut, tuz, xamirni ko’pirtiruvchi kimyoviy moddalar, ta’m beruvchi va boshqa 
qo’shimcha mahsulotlar ishlatiladi. 
Xom ashyoning turiga va tayyorlash jarayonlari texnolgiyasiga qarab unli qandolat 
mahsulotlari pechen’elar, kreker (quruq pechen’elar), galetlar, pryaniklar, vafli, pirojniylar, 
tortlar, kekslar, ruletlar va boshqa turlarga bo’linadi. 
Pechenelar unli qandolat mahsulotlarining eng ko’p tarqalgan turlaridan biridir. 
Pechen’elar restepturasiga va tayyorlash usuliga qarab qandli, cho’ziluvchan xamirdan 
tayyorlangan (shirmoy) pechen’elarga bo’linadi. 
Pechene, kreker va galetlarning sifati
ham boshqa qandolat mahsulotlarining sifati kabi 
organoleptik va fizik-kimyoviy ko’rsatkichlari asosida aniqlanadi. Pechenelarning organoleptik 
ko’rsatkichlariga shakli, yuzasi, rangi, ta’mi va hidi, sindirib ko’rilganda kesimining holati kabi 
ko’rsatkichlar kiradi. 
Pechenelarning shakli kvadrat, to’g’ri to’rtburchak, aylana, halqasimon, har xil shakllarda 
bo’lishi mumkin. Hamma hollarda ham shakli to’g’ri, pechenelar sinmagan, butun, shu 
mahsulotga xos bo’lishi kerak. 
Pechenelarning yuzasi har xil pechenelarda bir xil emas. Shakarli pechenelarning yuz 
tamoni silliq, ko’pchigan, uvoqlari yopishgan joyi, chuqurchalari bo’lmasligi kerak. Pechene 
yuzasidagi bezaklari aniq ko’rinib turishi talab etiladi. Galet va krekerlar yuzasida mayda 
yorilmagan pufakchalari, teshikchalari bo’lishiga yo’l qo’yiladi. 
Pechenelarning rangi hamma joyida bir xil, och-sariq rangdan tilla ranggacha bo’lishi 
kerak. 
Pechenelar sindirilib ko’rilganda yaxshi pishgan bo’lishi, g’ovakchalari bir xil, 
bo’shliqlar, yaxshi aralashmagan xamir qismlari bo’lmasligi kerak. Galet va krekerlar sindirib 
ko’rilganda qat-qat bo’lishi, g’ovaklari bir tekis bo’lmasligiga ruxsat etiladi. 
Pechenelarning ta’mi va hidi yoqimli, yaqqol sezilib turishi, shu mahsulot turiga mos 
bo’lishi, begona ta’m va hidlar bo’lmasligi kerak.