131
мәдениет пен тіл құндылықтарына баса назар аударуға болады. «Өңірдің тарихи
тұлғалары» тақырыбын оқығанда аудан топырағында туып, мектеп тарихында
ерекше орны бар, елінің дамуына зор үлес қосқан және болашақ ұрпақты
тәрбиелеуде зор еңбек еткен , қоғам және мемлекеттік қайраткерлер туралы білу,
олардың еңбектерін насихаттау, оқушыларға үлгі тұту.
Мен өз сабақтарымда осы құндылықтарды оқушы бойына сіңіру бағытында
Өңірдің тарихи тұлғалары Билер, батырлар,палуандар тақырыбын сөз еткенде
тұлға Туған өлке тарихының өткенін жаңа көзқарас тұрғысынан зерттеп,
саралау жүргіздік.
Сабақ басында «Менің Елім», «Мәңгілік Ел» ұғымдарын қалай
түсінетіндері ел-жұрт, мәңгі өмір, туған жер, мәдениет, дәстүр, тарих, ұлы
тұлғалар,тәуелсіздіктің жетістіктері туралы диалогтық сұрақ-жауап арқылы
оқушы білімі мен туған жеріне деген сүйіспеншілік пен танымы анықталады.
Оқушылар «Мәңгілік ел» идеясындағы ұлттық құндылықтарды ажырата білді
«Мәңгілік Ел» мен «Ұлы даланың жеті қыры» жолдауларының логатипін беру
арқылы топтаса жұмыс жасау кезінде балалар тың
идеялар айтады, білімді
игеруге деген қызығушылығы артады, оқушылардың көшбасшылық қабілеті
айқындалады. «Мәңгілік ел» идеясының құндылықтарымен жайлы Елбасы
жолдауында болашақта мәңгі ел болуын қалағандығын атап өтті. Сонымен қатар
оқушылар Ұлы даланың жеті қырын
талдай отырып, мәңгілік сабақтастықты
айшықтай түсті. Елбасының халқымыздың игілігі жолындағы ұлы мақсаттарды
алға қойғандығы, оны жүзеге асыруда жас ұрпақ ретінде өздерінің де үлестерінің
бар екендігін сезінді.
Сейтқали Меңдешов, Мақаш Бекмұханбетов, Қазбеков Ғалиден, Тағанқожа
Өтегенов, Төленді Кәрімов,Өтепберген Әлімгереев сынды мектеп тарихына үлесі
бар азаматтарды танысып өз зерттеулерін жүргізіп ойларын ортаға сала білді.
Мақаш әкім ел билеу шеберлігімен таныса, бір жағынан салт-дәстүрімізде ат қою
рәсімімен әулие Тазмолданың рөлін сомдап, ат қою үлкен ұлағатты елге
танымал адамға сәбидің есімін қойғызу рәсімін сахна төрінде көрсетіп өз
шеберліктерімен бөлісті бұл сәттер оқушы санасында қалатын пәннің оқытылуы
маңызы десекте артық болмас. [3] Еліміздегі Ұлы Отан соғысы, Ауған соғысына
қатысқан жерлес майдангерлеріміздің ерлігін дәріптеуде «Отан үшін от
кешкендер», «Даңқ» бұрыштары жасақтауда оқушылар мен ұстаздар
еңбектерінің нәтижесі. Туған өлкеміздегі танымал сыйлы адамдарды
құрметтеуде, дәріптеуге басты көңіл бөлінуде. Мектеп түлегі, бүгінде сенат
депутаты Сәрсенбай Еңсегеновтің есімін мақтанышпен атауға болады. «Самғауы
биік саңлақ» атты бұрыш жасақталып, атаулы сынып кабинеті ашылды. Абай
атындағы
орта мектеп , облысты былай қойып, білім берудің жаңа жүйесін
қалыптастырумен, білікті ұстаздарымен, танымал шәкірттерімен республиканы
мойындатып келеді. Қазақстан Республикасының тірек мектебі саналуы тегінен
–тегін емес.
132
Әлемдік тарихи үдерістің құрамдас бөлігі ретінде Қазақстанда адамзат
қоғамының дамуына үлес қосқан тұлғалар туралы білімін қалыптастыру және
оқушылардың тарихи білімдерді қорытындылап, себеп-салдарлық
байланыс
орнатып, тарихи оқиғалар, ондағы тарихи тұлғалар туралы біле отырып, өзіндік
көзқарастарын білдіру, күнделікті өмірде білімін қолдана білу дағдыларын
дамыту.Тарихи деректермен жұмыс жасай білу және тарихи білімдерін
шығармашылықпен қолдану дағдыларын қалыптастыру сабақ кезеңдерінде үнемі
жүзеге асып отыру керек .
7 сыныптағы Туристік маршруттар сабағында РАФТ әдісі арқылы екі топқа
шығармашылық тапсырма алдын ала берілген болатын бірінші топқа желім мен
қайшысыз ақ қағаздан макет тұрғызу ал екінші топқа сурет салу арқылы өз
жобасын қорғау тапсырылған бұл тапсырма нәтижесінде екі топта өз
жұмыстарын жоғарғы деңгейде көрсете алды.Бірінші топ өздерін аудан әкімі
ретінде өз жұмысын ауданға керек спорт кешенін таныстырса,
екінші топ
құрлысшы маман ретінде таныстыра отыра өз жұмыстарын таныстырды. бұған
оқушылар үлкен жауапкершілікпен қатысты, әр бала жүрек түкпіріндегі сырды
бүкпесіз ақтарғаны мені қызықтыра түсті.Олардың жұмыстарының мазмұны мен
тақырыптары жан-жақты болды, болашақтың үлкен жетістігі екенін жеткізе
білді, отанға қол жайып қарап отыру емес, өз туған жеріне кішкене болса үлесін
қосуға тіпті мектеп бітіріп осы туған жерінен алыста жүрседе еңбекке қолы
жеткен соң осындай бастауларды мектеп табалдырығынан өлкетану
сабақтарында айтылса , бағытталса ұстаздың мерейі тасып еңбектің көрінері
анық деп ойлар едім .
Қорытындылай келе қазіргі таңда үздіксіз білім беру жүйесінде
балалардың өз елінің патриоты ретінде қалыптасуы мен өзін-өзі тануына,
әлеуметтенуіне, болашақ
маман иесі болып, кәсіби өсуіне, шығармашылықпен
шыңдалуына оңтайлы жағдай жасалуда.
Әр адамның азаматтық арының тазалығы туған жерім, өзінің ұшқан ұясын
ұлағаттаудан басталады. Ол үшін әр адам туған өлкенің тарихын жас кезде
меңгеріп, ол қайда жүрсе, өз халқын,туған жерін,салтын мақтаныш ете алатындай
ұлтжанды азамат болу парызы деп айтуға болады. Өлкетану ғылымынсыз мүмкін
емес. Өлке тарихының мектеп табалдырығында қолға алынуы, оқытылуы үлкен
қадам. Осы бағыттағы жұмыс нәтижесінде жинақталған материалдарды оқу
тәрбие жұмыстарында жоспарлы жүйелі түрде қолданылса, туған өлке
тарихының өткенін жаңа көзқарас тұрғысынан зерттеп, тарихымыздың
қалтарысты, қатпарлы тұстарына сәуле жүгіртіп, тың деректермен толтырсақ
өлке тарихын түгендеуге әр ұрпағымызды туған жерінің тарихын, туған
өлкеміздің тау-тасын, өзен-көлін, байлығын өзімдікі деп сезініп қорғай
білуге
бағыттау ұстаздық парызымыз.
