Microsoft Word islom hazorasi ziyouz com doc

«Buni ikki marta o‘ldirishni xohlaysanmi? Yotqizishdan oldin 
pichog‘ingni o‘tkirlasang bo‘lmaydimi!?»
dedilar. 
Islom hazorasi ruhiga yetuk dalolat qiladigan va hayvonga rahmdillikning ajoyib 
timsoli bo‘lgan manavi voqeaga quloq tuting: «Abdulloh ibn Mas’ud aytadilar: 
«Biz 
Rasululloh bilan birga safarda edik. Shunda biz hammara degan chumchuqqa 
o‘xshash qush va uning ikkita jo‘jasini ko‘rdik. Biz bu ikki jo‘jani ushlab oldik. 
Hammara qanotini qoqib aylana boshladi. Shu payt Rasululloh kelib qoldilar va: 
«Bunga bolalari to‘g‘risida kim ozor berdi? Bolalarini qaytaringlar», dedilar. 
Yana biz kuydirib tashlagan chumoli uyasini ko‘rib: «Buni kim kuydirdi?» 
dedilar. «Biz», deb javob qildik. Shunda Payg‘ambar (s.a.v.): «O’t bilan 
azoblash o‘t Egasidan boshqaga loyiq emas»,
deya marhamat qildilar». 
Mana shu ta’limotlardan ruhlanib, musulmon fuqaholar hayvonga rahmdillik borasida 
xayolga kelmagan hukmlarni ishlab chiqdilar. Ular hayvonga nafaqa qilish egasiga vojib 
ekanini, kim bundan bosh tortsa, uni sotishga yoki nafaqasini qilishga yoki yemishi va 
boshpanasini topib oladigan yerga qo‘yib yuborishga yohud go‘shti yeyiladigan hayvon 
bo‘lsa, so‘yishga majburlanishi haqida hukm qilishdi. Ular bundan ham qattiq hukmlarni 
ham ijtihod etishgan. Ayrimlari shunday deyishadi: «Agar ko‘zi ko‘r bir mushuk biror 
shaxsning uyiga kirgan bo‘lsa, yemishini topib yeyolmagani uchun o‘sha mushukning 
nafaqasi ushbu odamga vojib bo‘ladi».

---

Islom hazorasi. Ahmad Muhammad 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
40
Bu Islom hazorasi va qonunlaridagi hayvonga mehribonlik asoslaridir. Uning 
voqe’likdagi tatbiqi qanday bo‘lgan? 
Payg‘ambar (s.a.v.) safarlaridan birida ansoriy ayolning o‘zi minib olgan tuyani 
qarg‘ayotganini eshitdilar. Rasululloh uning bu ishiga e’tiroz bildirdilar va: