52
O'n-o‘q qabilasidan bo‘lgan Makrach Ollohning Muso alayhissalomga tushirgan o‘nta
buyrug‘ining toshga o‘yilgan parchasini ko‘chirib oldi. Bular Tangrining yagonaligiga
imon keltirish, butlarga xizmat qilmaslik, Tangri nomini behuda qo‘llamaslik, shanba
kunlari ishlamaslik, ota-onani hurmat qilish, qon to‘kmaslik, o‘g‘irlik qilmaslik, zino
qilmaslik, yolg‘on guvohlik bermaslik, xotin yoki yaqinlarning mulkiga zulm qilmaslik. U
ushbu parchani O'g‘uz-Bilgaga ko‘rsatdi. O'g‘uz-Bilga duduq edi, shuning uchun u
yozuvlarni o‘qishni boshlaganida, Makrach kulib yubordi. Tasavvur qiling: T-t-tan-n-g-g-
g-ri, ya-gg-ooo-nnn-aa.... be-be-be (qo‘yga o‘xshamay qol) deya o‘qiyotgan edi, uni
to‘xtatib, yozuvni qaytib oldi. Garchi O'g‘uz-Bilga duduq bo‘lsa ham, o‘nta buyruqni
to‘g‘ri tartibda eslab qololdi. Makrach bo‘lsa shanba kuni haqidagisini eslab qoldi, unga
qolsa, shu buyruqlar haqqi har kunini shanba deb e'lon qilgan bo‘lardi, chunki baribir
sanalar tartibini unutib qo‘yilgandi. Tosh yozuvning qolgan qismiga kelsak, Makrach uni
sodda qilib sahrodagi daryoga o‘xshash hayotga mengzadiki, bu daryo uning qurib
qolishini hisobga olmaganda, ba'zan qirg‘oqdan chiqmay sokin oqadi, ba'zan qirg‘oqdan
toshib ketadi, ba'zida esa butunlay oqimini o‘zgartiradi. Makrachning O'g‘uz-Bilga bilan
bir o‘tovdagi hayotiga nazar soling. U ko‘p narsani bilgani uchun ham Bilga - oqil degan
laqab olgan. Biroq ayni paytda uning oqilligidan yordam kutsa bo‘ladimi? Aslida bu uning
ahvolini biror telbanikidan ham battarroq qiladi. U aqlining ko‘pligidan aqldan ozadi.
Boshqa bir tunda u Makrachning ko‘rpasi ostiga biqinib olib, kimdir uni doimo ta'qib
qilayotganidan qo‘rqayotganini aytadi. Makrach bo‘lsa yon-atrofga qarab, o‘tovning
teshigidan to‘lin oy va birgina yulduzdan bo‘lak hech nimani ko‘rmaydi. O'g‘uz-Bilga esa
battar qaltirab, Makrachning yelkasiga tirmashadi. Keyinroq, Makrach orqasida, belining
pastrog‘ida nimadir kattalashayotganini his qiladi va garchi dastlab g‘azab otiga mingan
bo‘lsa-da, yuzini O'g‘uz-Bilgaga qaratib, uning shirin uyquga ketganini ko‘radi. Makrach
do‘stini narigi tomonga qaratib, qo‘llarini O'g‘uz-Bilganing yelkasiga qo‘yadi. Oxirgi
marta o‘ylagan narsasi shu edi: «Bu tun shanba tuni emas...»
Bu hikoyani Noam o‘zining Quddusdagi armanilar kvartalidagi uyiga taklif qilganda
gapirib beruvdi. Men uning yagona mehmoni bo‘lganim uchun (Fionasiz) ham ikki
narsadan xavotirga tushardim. Biri - doim gomoseksual tahqir yoki shunga ishoradan
qo‘rqishim bo‘lsa, ikkinchisi - u meni Fionasiz taklif qilgan va ishonchim komil ediki,
faqatgina Fiona haqqi menga g‘amxo‘rlik qilayotgan edi. Bu ikki noaniqlikdan ham
qochish maqsadida suhbatimizni uning marhum birodari Zev tomonga burishga qaror
qildim.
53
Li bizning jangarilar tomonidan boshqa bir joyda qo‘lga olingan yapon yoki xitoy
asirlarini ozod qilish bo‘yicha kechgan muzokara muvaffaqiyatli bo‘lganini menga
yashirin tarzda aytib berdi. Navbatdagi umidli muzokara bizniki bo‘lishi mumkin. Bu
Ko‘k Turklari asiri (roman). Nouman Smaylz
Do'stlaringiz bilan baham: |