Microsoft Word kuk turklari asiri ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
41
yerlarga o‘rganib qolganimga qaramay, tunlari sovuq shunday zabtiga olardiki, garchi 
Lining sersuyak tanasiga qapishib olsam-da, bizning ehtiyotkorona yaqinligimizdan 
sovuq ustun kelaverardi. Shuning uchun Liga quloq solarkanman, buning qandaydir 
oldini oladigan yengillikni his qildim. Kun bo‘yi mavzuga juda erk bermaganim holda Luk 
haqida suhbatlashishga harakat qildim. Lining aytishicha, u Lukni uchratgan joy 
qamoqxona emas, balki qandaydir bir harbiy boshpana bo‘lib, u yerda Lukni kechayu 
kunduz so‘roq qilishardi. Sayr paytida ular bir-biri bilan uch-to‘rt marta ko‘rishishgan va 
Luk o‘sha qonli qo‘lyozma to‘g‘risida gapirib bergan. Lining boshqa hech narsa aytib bera 
olmasligini sezgach, ehtiyotkorlik bilan undan Zev haqida so‘radim. «Bu aqldan ozgan bir 
besoqolboz o‘n yil avval o‘ldirgan o‘sha yahudiy yigitmi?» - ovozini ko‘tardi u. Garchi 
voqeaning ikkinchi qismidan g‘oyat taajjubga tushgan bo‘lsam ham, boshimni qimirlatib 
ma'qulladim. «Ha, bir fohisha uni o‘z akasi uchun uyiga taklif qilganda, o‘sha telba uni 
rashkdan o‘ldirib qo‘ygan. Qolaversa, sening Luking unga eslatganki...» «Nima degan 
u?» «U yigit - oti nimaydi - Zivmi, Zevmidi, Lukning bu yerga kelishiga sababchi bo‘lgan 
va qo‘lga tushgan». 
54
Bu Bilga-Xoqonnning Kul-Tegin vafotidan so‘ng ikkinchi bor barcha mehmonlarni o‘zining 
shohona chodirida yig‘ishi edi. O'tgan tun u g‘alati bir tush ko‘rgandi. Oq samoviy 
qushlar uning ustida charx urar va asta-sekin pastlar ekan, temir tumshuqli qushlarga 
aylanib, yon atrofdagi hamma narsani cho‘qiy va birdan Bilga-xoqonnnig o‘tovini mayda-
mayda bo‘laklarga ajrata boshladi. Qushlarning biri uning o‘g‘li Yo‘llik-Teginga chang 
soldi, Bilga esa unga tomon otilgan edi, shu paytning o‘zida boshqa bir qush uning xotini 
Pobekaga tashlandi, Bilga o‘zini yo‘qotib qo‘ydi, lekin ustiga bostirib kelayotgan temir 
panjali qushga ko‘zi tushar ekan, uning changaliga tushmasdan avval dahshatdan 
uyg‘onib ketadi... 
U ana shu qo‘rqinchli tushning ta'birini bilishni istardi. Mehmonlar bir-biri bilan 
pichirlashib turishardi. Bilga ularning har birini alohida-alohida so‘roqqa tuta boshladi. 
Nestorialik general Udar-sengun haliyam armani rohibni kutar (Kul-Teginnnig xotini 
Ko‘rk-xotin va'da qilgan), o‘zi tush ta'birini aytishda no‘noqroq edi, biroq harbiy bo‘lgani 
uchun birinchi hamlaning ma'nosini anglaganday shunday dedi: «Mening nazarimda, 
harbiy qo‘shin sizning ustingizga bostirib kelayapti va siz uch jabhadan turib jangga 
kirishasiz...» O'n-o‘q qabilasidan bo‘lgan Makrach Udar-sengunning fikriga qo‘shilmadi 
va bunga nasroniylarning uchlik bilan bog‘lanib qolganlarini sabab qilib ko‘rsatdi. U 
Bilga-Xoqon ustida necha qush uchib yurganini so‘ragan edi, Xo‘jayin «to‘qqiz-o‘nta» 
deb javob berdi va Makrach hayajonini yashira olmadi. U: «O'nta qush Tangrining o‘n 
buyrug‘i va ularning ba'zisini Bilganing xotini, o‘g‘li va o‘zi amalga oshirishi kerak» dedi. 
Lekin uning so‘zini Qirg‘iz Xonining elchisi Tardush Inonchi chor bo‘lib qo‘ydi. U 
do‘mbirasini olib kuylay boshladi: 
Biri ikkinchisin qo‘shiqlariga 
Quloq tutgan qushday tinglayman seni 
O'zgalar ustiga tashlangan qushday 
Haqiqatdan hamla bor menda. 
Chang solingan qahramon va ahlining boshi 

---

Ko‘k Turklari asiri (roman). Nouman Smaylz