A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a


-rasm. Qizil chetan mevalari



Download 29,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet130/240
Sana21.06.2022
Hajmi29,06 Mb.
#687578
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   240
Bog'liq
Dendrologiya-2012

37-rasm. Qizil chetan mevalari.
159


Oddiy chetan (Sorbus aucuparia L.) 
bo‘yi 
5-15 
m ga yetadigan 
daraxt, ba’zan buta. Tanasining po‘stlog‘i silliq, shox-novdalari tukli, 
barglari toq patsimon, 
9-15 
bargchali, tiniq yashil rangli. May-iyun 
oylarida gullaydi, gullari oq, xushbo‘y bo‘lib, yig‘ilib to‘pgul hosil 
qiladi. To‘pguli kalta novdalaming uchida joylashadi. Mevasi yumaloq, 
tiniq novvoti-qizil bo‘ladi va sentabr oyida yetiladi, ammo daraxtda ko‘p 
vaqt saqlanadi. Mevasi achchiq boisa-da, yeyish mumkin, ayniqsa, 
sovuqdan keyin juda xushta’m bo‘ladi. Uni qushlar ko‘plab iste’mol 
qiladi. Urug‘i mayda. Parxish yo‘li bilan va bachki novdasidan hamda 
to ‘nkasidan 
ko‘payadi. 
Unumdor 
yerda 
yaxshi 
o ‘sadi. 
Tog‘ 
qiyaliklaridagi toshli yerlarda ko‘p uchraydi. Sovuqqa, qurg‘oqchilikka 
chidamli. Yog‘ochi o ‘zakli, qizg‘ish bo‘lib, undan mebel yasaladi. 
Mevasidan oziq-ovqat sanoatida foydalaniladi. Ular yetilganda daraxti 
nihoyatda chiroyli bo‘lib k o ‘rinadi, shuning uchun u manzarali daraxt 
sifatida ko‘p ekiladi.
Oddiy chetan o‘rmon melioratsiyasida foydali daraxt, ihota o‘rmon 
qatorlarida pastki yarusda yaxshi o ‘sadi. MDH da o ‘rmon, o‘rmon-dasht 
mintaqasida hamda Qrimda, Kavkazda tarqalgan. U yana Shimoliy va 
0 ‘rta Yevropada, Bolqon mamlakatlarida ham Kichik Osiyoda o‘sadi. 
Havoning quruqligidan zararlanmaydi.
Turkiston 
chetani 
(Sorbus 
turkestanica 
(Franch.)Hedl.)
Tabiatda 8 metrgacha o ‘suvchi ko‘p tanali daraxt bo‘lib, uning areali 
Tyan-Shan, Pomir-Oloy va Afg‘oniston Badaxshonidagi togiam i 
qamrab olgan. Gullari to ‘plam holida yetiladi, ularda 
12-18 
tagacha 
gullari bo‘ladi. Gullari 

Download 29,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish