Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

vaqtincha va yakuniy-
batamom.
VAQTINCHA IMMOBLIZATSIYA – 
ko‘pincha shikastlangandan so‘nggi 
birinchi soatlarda jabrlanuvchilarga birinchi tibbiy yordam ko‘rsatib, yaqin 
atrofdagi tibbiy muassasaga (shifoxonaga) transportirovka qilish, shuning uchun 
transport immoblizatsiyasi deyiladi. 
YAKUNIY-BATAMOM 
IMMOBLIZATSIYA 
– 
bu 
davolashning 
oxirigacha singan suyakda qadoq hosil bo‘lguncha, yallig‘lanish jarayoni 
tuzalguncha, jarohatlar bitguncha, bir so‘z bilan aytganda, transport 
immoblizatsiyasi emas, davolash immoblizatsiyasi desak bo‘ladi. 
Immoblizatsiya 
qiluvchi 
vositalar: 
standart, 
nostandart, 
va 
immprovizatsiyalangan bo‘ladi. 
Standart transport
shinalari – bu immoblizatsiya vositalari maxsus zavod 
fabrikalarda chiqariladi va tibbiy profilaktika muassasalariga etkazib beriladi. 
Standart shinalar turkumi: narvonsimon Kramer shinasi (44-rasm), fanerli 
taxtakachlar, plastmassa shinalar (40-rasm), pnevmotik (41-rasm) va Diterixs 
shinalari (45-rasm). 
Nostandart vositalar –
bu shina va apparatlar maxsus yo‘nalishdagi 
shifoxona yoki tibbiy bo‘limlarda ishlatiladi, bular Elanskiy shinasi (42-rasm), 
Petruxov shinasi va Goncharov shinasi. 
Immprovizatsiyalangan vositlar 
(43-rasm) –
 
bu shikastlangan bemor 
atrofidagi narsalardan (supurgi, chang‘i, belkurak dastasi va h.k.) foydalanish. 

---

106 
Agarda narsa bo‘lmasa, masalan, alpinist tog‘dan yiqilib, bir oyog‘ini sindirib oldi, 
unda sog‘lom oyoqga singan oyoq immoblizatsiya qilinadi. 
40-rasm. Plastmassali shina 
41-rasm. Pnevmotik shina 

---

107 
42-rasm. Elanskiy shinasi 
 
43-rasm. Immprovizatsiyalangan vositalar va undan foydalanish. 
44-rasm. Kramer shinasi 

---

108 
45-rasm. Diterixs shinasi. a) Tashqi Yuzasi; b) Ichki Yuzasi; v) Tavon Yuzasi.