Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

NOTA BENE ! 
Xo‘rlash 
– jabrlangan shaxsga nisbatan uning sha’ni va g’ururini 
tahqirlash yo‘li orqali uning sha’nini yerga urish bilan bog’liq har qanday 
harakatlar. 
292 

---

Bu xususda, xo‘rlash, zo‘rlik ishlatish va zo‘rlik ishlatish bilan 
qo‘rqitish orqali, hamkasabani xonalarni yig’ishtirishga, boshqalarning 
uxlash o‘rinlarini yig’ishtirishga, boshqalarning kirini yuvishga, ashula ijro 
etishga majburlash, undan idishdagi oziq-ovqatini, formali kiyim-
kechaklarini, pul mablag’larini olib qo‘yishda va h.k. da namoyon bo‘ladi. 
Agarda o‘zaro munosabatlarga oid ustav qoidalarining buzilishlari 
jarblanuvchidan shaxsiy mulkini olib qo‘yish bilan birgalikda amalga 
oshirilsa, bu holda jinoiy harakatlar JKga muvofiq, o‘zgalar mulkini talon-
toroj qilish bilan bog’liq normalar orqali qo‘shimcha kvalifikatsiya 
qilinishi lozim. Xuddi shu tarzda jinsiy xarakterdagi zo‘rlik harakatlari 
yoki shunday harakatlarni qilishga majburlash ham ko‘rilayotgan modda 
doirasidan chetga chiqib, qo‘shimcha tarzda JK 119-moddasi (Jinsiy 
ehtiyojni zo‘rlik ishlatib g’ayritabiiy usulda qondirish) yoki JK 120-mod-
dasi (Besoqolbozlik) bilan kvalifikatsiya qilinishi lozim. 
Muntazam xo‘rlash
deganda, ushbu harakatlarning uch yoki undan 
ortiq marotaba qilinganligi tushunilishi lozim.
Azob berish 
harakatlari jismoniy azoblarni yetkazish yo‘li orqali 
yoki uzoq muddatli va iztirobli og’riq yetkazish orqali amalga oshiriladi. 
Qiynash, urish, chimchilash, tishlash, ko‘p miqdorda tirnash, ko‘p 
miqdordagi, ammo katta hajmda bo‘lmagan yoki o‘tkir sanchiqli narsa 
orqali jarohat yetkazish, termik, kimyoviy va boshqa moddalar bilan ta’sir 
o‘tkazish va h.k. 
Sog’liqning buzilishiga sabab bo‘lgan badanga yengil shikast 
yetkazish
– bu sog’liqning qisqa muddatga yomonlashuviga yoki mehnat 
qobiliyatining uncha uzoq bo‘lmagan muddatga yo‘qolishiga olib 
kelmagan shikast yetkazish. Bunda sog’liqning qisqa muddatga yomonla-
shishi bevosita yetkazilgan shikast bilan bog’liq bo‘lib, davomiyligi 6 
kundan ortiq, lekin 21 kundan ko‘p bo‘lmagan sog’liqning yomonla-
shishini tushunish lozim. Mehnat qobiliyatining uncha uzoq bo‘lmagan 
muddatga yo‘qolishi deganda esa, umumiy mehnatga layoqatlilikning 10 
foizigacha yo‘qotilishi tushuniladi.