Fiziologiyasi va gigiyenasi

Orqa miyaning funksiyalari. 
Orqa miya organizmning murak­
kab harakat reaksiyalarini bajarishda ishtirok etadi. Bu orqa m iya­
ning 
reflektorfunksiyasiclii:
Orqa miyaning kulrang m oddasidajuda 
ko'plab harakat reaksiyalarining reflektor yo'llari tutashadi. Orqa 
miyaning bu funksiyasiga tizza refleksi misol bo'ladi. Sonning 
to ‘it boshli muskullarining pay lari bo‘ylab urish tizza bo"g‘inidan 
boldir muskullarining cho'zilishini chaqiradi. Bu refleksning y o ii 
orqa miyaning 2 -4 bel segmentlaridan o'tadi. Bolalar hayotining 
dastlabki kunlarida tizza refleksini chaqirish juda oson, lekin, u 
boldir muskullarining cho‘zilishi bilan emas balki bukilishi bilan 
namoyon b o ia d i. bu esa cho‘zuvchi muskullar tonusining, bukuv- 
chi muskullar tonusidan past b oiish in i ko‘rsatadi. S o g io m bolalar 
hayotining birinchi yilida refleks doimo yuzaga kelsada. u unchalik 
aniq namoyon b oim aydi.
Orqa miya bosh miya nervlari bilan innervatsiya qilinuvchi bosh 
muskullaridan tashqari barcha skelet muskullarini innervatsiya 
qiladi. Orqa miyada tana, qo'l-oyoqlar va bo'yin muskullarining 
reflektor markazlari joylashgan. Shu verning o 'zida vegetativ asab 
tizim ining markazlari ham joylashgan. Siydik chiqarish va defekat- 
siya, erkaklarda jinsiy a'zoning reflektor holda taranglashishi va 
spermaning otilib chiqarilishi (erreksiya va eyakulatsiya) orqa 
miya funksiyalari bilan b o g iiq .
Orqa miya, o'tkazuvchanlik funksiyasini ham bajaradi. Orqa- 
ngi ildizlardan orqa miyaga tushuvchi markazga intiluvchi nerv 
impulslari orqa miyaning o'tkazuvchi y o ila ri orqali yuqorida yo- 
tuvchi bosh miyaning boshqa b o iim la rig a o ik aziladi. 0 ‘z navbati- 
da, markaziy asab tizim ida yuqorida yotuvchi bo'iim laridan orqa 
miya ham skelet muskullari va ichki a'zolar faoliyatini o ‘zgartirishi 
mumkin b o ig a n impulslarni oladi.
Odamlarda orqa miyaning faoliyati jiddiy darajada markaziy 
asab tizimining vuqorisida yotuvchi b o iim larining koordinatsi- 
yalovchi ta'siriga b o ‘ysunadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---