Наргис Қосимова

“Invisible Child” — “Кўринмас бола”
197
 
Мультимедиа тизимининг таркибий таҳлили.
1) New York Times газетасининг 2013 йил 9 декабрда чоп этилган Нью-
Йоркдаги уйсиз қиз ҳақидаги ҳикоя. Муаллиф: Андреа Эллиот
2) Лойиҳа: 29040 сўздан иборат. 
196
Хўжаев М. Мультимедиавий сторителлинг-интернет журналистиканинг янги кўриниши сифатида 
(халқаро ва миллий интернет сайтлари мисолида қиёсий таҳлил).- Т.: ЎзДЖТУ.Халқаро журналистика 
факультети. Битирув малакавий иши. 2019 й., 45 б. 
197
The New York Times / Invisible Child // URL: 
http://www.nytimes.com/
 
projects/2013/invisiblechild/index.html#/?chapt=1 (дата обращения 26.05. 2018). 

---

279 
3) Мавзунинг мақсади ҳақиқатни намойиш қилиш. Воқеалар 
бошпанасиз Дасани ҳақида боради. Ушбу сторителлинг ижтимоий аҳамиятга 
молик қашшоқлик мавзусига бағишланади. Нью-Йоркдаги 22 мингдан ортиқ 
бошпанасиз болалар эътиборсиз қолиши. Шунингдек лойиҳада иқтисод, 
сиёсат, маданият мавзулари ҳам мавжуд. Мавзу бир киши, ўн бир ёшли 
қизнинг тақдири билан тўлиқ аниқланади. Унинг ҳаётий ҳикояси 
ҳокимиятнинг камбағал оилаларга бефарқлиги ҳақида боради. Ҳикояда 
ташқи низолар тасвири: бир қиз мактабда ва кўчада хафа бўлади. Ташқи 
қарама-қаршиликлар асосий характернинг ички можаросига олиб келади — 
унинг орзулари ҳақиқатга мос келмайди. Дасани ота-онаси каби камбағал 
бўлишни хоҳламайди. Ички тўқнашувлар ҳаракатларга олиб келади, яъни 
қаҳрамон ўз устида ишлай бошлайди, рақсни ўрганади, мушакларни 
чиниқтиради. Дасани спортчига айланади ва қийин вазиятдан чиқиш йўлини 
топади. 
4) 
Матннинг услубий хусусиятлари.
Матнда турмуш шароити, 
одамларнинг кўриниши ва кийим-кечакнинг аниқ таърифлари мавжуд. Бу 
ҳикоя ҳозирги замонда айни давом этаётган бўлиб, у уйсиз кулбада тўла 
ҳисси пайдо бўлади: “У нафас товушидан уйғонади. Бир неча қадам нарида, 
онаси ва отаси ҳожатхона сифатида ишлатадиган челак яқинида ухлайди. 
Иккита бошқа бола сичқонлар яшайдиган чириган деворда тўшакда 
бўлишади”. Тўғридан-тўғри нутқида: “Менинг пластинамда кўп нарсалар 
бор, – дейди у, – ота-онасига ва биродарларига ёрдам беради”. Бундан 
ташқари, матнда суҳбатлар акс этади. Ҳақиқий даража юқори: рақамлар, 
ташкилотларнинг ҳисоботлари, қўллаб-қувватловчи ҳужжатлар, тарихий 
манбалар. Ёзувчи адабий матнларда: раббонлик ва адверция инқилоблари, 
ҳиссий рангли синонимлар (крека, чириш, ва ҳоказо), метафора: “камбағал 
бола кўринмасдир" шаклида қўлланиладиган мажозий ва тушунарли 
воситалардан 
фойдаланади; 
"Силент 
кўчалар"; 
"Олтин 
қўллар", 
таққослашлар: “қашшоқлик, қамоқхона сингари”, “капалак каби рақс”. 
Сторителлингнинг мантиқий тузилиши аниқ. Матн тушунтиришлар билан 
бирга олиб борилади, ўқувчи баёнот билан параллел равишда муайян 
ҳаракатлар қилиш керак. Ўқувчиларни жалб қилиш орқали таъсир ўтказиш 
самарадорлигини оширади ва интерактивлик яратади
198
. 
5)