Наргис Қосимова

Жанр мазмуни.
Барча хусусиятларга асосланиб, ушбу 
мультимедиали лонгридни репортаж турига киритсак бўлади. Ҳақиқий ёрқин 
кўринишлар, таққослашлар, метафораларнинг рамзий кўриниши воситаси ва 
198
Хўжаев М. Мультимедиавий сторителлинг-интернет журналистиканинг янги кўриниши сифатида 
(халқаро ва миллий интернет сайтлари мисолида қиёсий таҳлил).- Т.: ЎзДЖТУ.Халқаро журналистика 
факультети. Битирув малакавий иши. 2019 й., 49 б. 

---

280 
усулларини фаол ишлатиш билан ажралиб туради. Воқеалар динамик тарзда 
ривожланади, ижтимоий жиҳатдан муҳим ва долзарб мавзуни очиб беради. 
Ҳикояда ўқувчини таъсирлантиради, у қаҳрамон ўрнида ўзини кўра олади.
6) 
Воқеликлар.
Ҳикоя муаллифи учинчи шахсда, уларнинг ўрнидан 
гапиради. Бу реал воқеликни айнан кўрсатишга тўсқинлик қилмайди. 
аксинча, ўқувчи асосий характерни “кузатиб бориш” таассуротига эга 
бўлади.
7) 
Мақсадни илгари суриш.
Муаллиф болаларнинг катталар ҳаракати 
сабабли қандай азоб чекаётганини ва АҚШ аҳолисининг катта қисми қандай 
қашшоқликда яшаётганлигини кўрсатишни истайди. Ҳикояда манипуляцион 
бошқарув бор, бу сизни ижтимоий муаммолар ҳақида ўйлашга мажбур 
қилади. Ўқувчиларни ташқи омилларга қарамасдан, асосий белгилар 
сифатида мақсадларга интилишга руҳлантиради ва рағбатлантиради. Бундан 
ташқари, томошабинларга кучли ҳиссий таъсир кўрсатади
199
. 
Мультимедиали сторителлинг дизайнини таҳлил қилиш
200
. 
1) Сторителлинг тузилиши чизиқли, воқеалар кетма-кетлиги мавжуд. 
Фойдаланувчи ўқишни бошлаш учун мустақил равишда қарор қабул қилиши 
мумкин. Ҳикоя 5 та ахборот блокига бўлинган. Ўқиш ҳаракат билан амалга 
оширилади. 
2) Ушбу мавзу бўйича манбалар. Шаҳар ва давлат инспекцияси 
хизматлари, полиция ҳисоботлари, иш материаллари ва бошпана фуқаролари 
билан ўнлаб интервьюлар, уларнинг даъволари, барча ҳужжатлар ва нусхалар 
билан ўқувчи бевосита танишиши мумкин. Бу эса ҳикоянинг ишонч 
даражасини оширади ва мавзунинг тўлиқ очилишига ҳисса қўшади. 
3) Мультимедиа элементлари: видео - 10; статистик фото - 76; 
статистик инфографика - 1; жонлантирилган инфографика - 1.
4) Алоҳида веб-саҳифада чоп этилган.
5) Мультимедиа элементларининг мазмунга мослиги. Видео қўшимча 
маълумот бериш вазифасини ўтайди, статистик фотосуратлар ва 
инфографика матндаги маълумотларни акс эттиради. Бу элементлар матнда 
келтирилган маълумотларни такрорламайди. 
6) Фойдаланувчи хусусиятлари. Ўқувчи ҳикояни ўқиш жараёнида 
эркин ҳаракатни амалга оширади ва “маълумотлар панели” ҳисобидан 
лонгрид қисмларини ҳар қандай тартибда кўришлари мумкин. Элементлар 
199
Хўжаев М. Мультимедиавий сторителлинг-интернет журналистиканинг янги кўриниши сифатида 
(халқаро ва миллий интернет сайтлари мисолида қиёсий таҳлил).- Т.: ЎзДЖТУ.Халқаро журналистика 
факультети. Битирув малакавий иши. 2019 й., 
50
б.
200
Хўжаев М. Мультимедиавий сторителлинг-интернет журналистиканинг янги кўриниши сифатида 
(халқаро ва миллий интернет сайтлари мисолида қиёсий таҳлил).- Т.: ЎзДЖТУ.Халқаро журналистика 
факультети. Битирув малакавий иши. 2019 й., 56 б. 

---

281 
ўз-ўзидан такрорланмайди, бу танловни амалга ошириш имконини беради. 
Матнда эслатмалар мавжуд бўлиб, уларнинг ёрдами кўпроқ маълумотга эга 
бўлиб, ҳикояни тўла тушуна боради. Бундан ташқари, ўқувчига лойиҳа 
ҳақида шарҳ қолдириш ва уни ижтимоий тармоқларда бўлишиш ҳуқуқи 
берилган. Турли боғламали ҳаволалар матнга киритилган, уни босиш орқали 
фойдаланувчи томонидан қўллаб-қувватланадиган ҳужжатлар очилади. Буни 
иккита сторителлинг таҳлили асосида кўриб чиқамиз
201
. 
Белгиси 
Лойиҳа номи 
“Средиземное горе” 
— “Ўрта ер денгизи” 
“Invisible Child” — 
“Кўринмас бола” 
Ҳажми 
6000 сўз 
29.040 та сўз 
Мавзу 
Миграция 
Камбағаллик 
Қизиқарли ҳикоя 
мавжудлиги 
Муҳожирларнинг 
кўчиб ўтишлари, аянчли 
ҳолатлар, ўлиб кетганлар 
ҳақида ҳикоя қилинади
Даҳшатли 
шароитларда 
болаларнинг 
омон 
қолиш 
тарихи 
Қаҳрамон 
Журналист 
Машҳур мухбир Даннй Браун 
Тушунтириш 
Бир киши томонидан 
учинчи шахсда 
3 та муаллиф ва битта 
қаҳрамон 
Матннинг ўзига 
хослиги 
ва 
услубий 
хусусиятлари 
Мулоқот, бевосита 
нутқ, 
тавсифлар, 
статистика, 
тарихий 
манбалар, 
таклифлар, 
тафсилотлар 
Тўғридан-тўғри 
бевосита 
нутқ, 
ёрқин 
кўринишлар, одобсиз тил, 
жаргон сўзлари, таърифларни 
таққослаш, танишиш, сабаб-
таъсир 
алоқаларини 
очиб 
бериш 
201
Хўжаев М. Мультимедиавий сторителлинг-интернет журналистиканинг янги кўриниши сифатида 
(халқаро ва миллий интернет сайтлари мисолида қиёсий таҳлил).- Т.: ЎзДЖТУ.Халқаро журналистика 
факультети. Битирув малакавий иши. 2019 й., 57 б. 

---

282