87
5.
Голубев Г.Н Геоэкология. Учубнек для
студентов высших учебных
заведений. –М.: Изд-во ГЕОС, 1999. -338 с.
6.
Голубев Г.Н Геоэкология. –М.: “Аспект-прес”, 2006.-288 с.
7.
Кочуров Б.И. Экодиагностика и сбалансированное развите. –М.,
Смоленск: “Маджента”, 2003. -384 с. Наука об экологических
проблемах геосфер / Геоэкология, 1993, №1. –С.4-18.
8.
Нигматов А.Н. Табиий география ва геоэкология назарияси. –Т.:
“Наврўз”, 2018.-220 б.
9.
Поздеев В.Б. Становление и современное состояние геоэкологии. –
Смоленск, “Маджента”, 2004.- 342 с.
10.
Рафиков А.А. Геоэкологик муаммолар. –Т.: “Ўқитувчи” 1997. -120 б.
O‘ZBEKISTONDA TA’LIM SIFATINI BAHOLASHGA YANGICHA
YONDASHUVLAR
Supayeva A. (TDPU, magistr)
Mamlakatimiz innovatsion taraqqiyot yo‘lida shiddat bilan rivojlanib
borayotgan bir davrda kelajagimiz davomchilari bo‘lgan yoshlarni ijodiy g‘oyalari
va ijodkorligini har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, ularning bilim, ko‘nikma va
malakalarini davlat ta’lim standartlari asosida shakllantirish hamda ilg‘or
xorijiy
tajribalar, xalqaro mezon va talablar asosida baholash tizimini takomillashtirish
muhim ahamiyatga egadir.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi "O‘zbekiston
Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida"gi
PF-4947-sonli farmoni bilan tasdiqlangan "2017-2021 yillarda O‘zbekiston
Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar
strategiyasi" [1] doirasida O‘zbekistonda ta’lim sifatini baholashda yangicha
monitoring tizimini xalqaro baholash dasturlari yordamida aniqlash va qiyoslashga
asoslangan tizim shakllantirilmoqda.Ta’lim sifatini baholash bo‘yicha
xalqaro
tajribalarni o‘rganish, mavjud tizimni har tomonlama qiyosiy tahlil qilish, tegishli
yo‘nalishdagi xalqaro va xorijiy tashkilotlar, agentliklar, ilmiy-tadqiqot
muassasalari bilan
yaqindan hamkorlik qilish, ta’lim sifatini baholash bo‘yicha
xalqaro loyihalarni amalga oshirish, zamon talablariga javob beradigan munosib
milliy baholash tizimini takomillashtirish muhim ahamiyat kasb etadi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 8 dekabrdagi
997-sonli “Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini
baholash sohasidagi xalqaro
tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori;
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirining 2018 yil 14 dekabrdagi
“Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni
tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 316-sonli buyrug‘i.
Shu maqsadda, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 2018 yil 8
dekabrdagi "Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro
tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi 997-sonli
qarori
[2] bilan
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat
88
qilish davlat inspeksiyasi qoshida "Ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro
tadqiqotlarni amalga oshirish Milliy markazi" tashkil etildi.
Sjuningdek, respublika xalq ta’limi tizimida ta’lim
sifatini baholash
sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish, xalqaro aloqalarni o‘rnatish, o‘quvchi-
yoshlarning ilmiy-tadqiqot va innovatsiya faoliyatini, eng avvalo, yosh avlodning
ijodiy g‘oyalari va ijodkorligini har tomonlama qo‘llab-quvvatlash hamda
rag‘batlantirish maqsadida quyidagi xalqaro baholash dasturlari bo‘yicha xalqaro
tadqiqotlarni (keyingi o‘rinlarda xalqaro tadqiqotlar deb ataladi) tashkil etish:
Progress in International Reading and Literacy Study (PIRLS) —
boshlang‘ich 4-sinf o‘quvchilarining matnni o‘qish va tushunish darajasini baholash
uchun;
The Programme for International Student Assessment (PISA) — 15
yoshli
o‘quvchilarning o‘qish, matematika va tabiiy yo‘nalishdagi fanlardan savodxonlik
darajasini baholash uchun [3];
Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) — 4 va 8-
sinf o‘quvchilarining matematika va tabiiy yo‘nalishdagi fanlardan o‘zlashtirish
darajasini baholash uchun [4];
The Teaching and Learning International Survey (TALIS) — rahbar va
pedagog kadrlarning umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida o‘qitish va ta’lim olish
muhitini hamda o‘qituvchilarning ish sharoitlarini o‘rganish belgilab qo’yilgan.
Ta'lim sifatini baholash sohasidagi har xil zamonaviy xalqaro va ichki
tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, ko'pgina ta'lim tizimlari tez o'zgaruvchan
iqtisodiyotga mos kelmaydi va o’quvchilarga kundalik hayotda va ishlab chiqarishda
qo’llanadigan tanqidiy, ijodiy fikrlash, birgalikda ishlash va doimiy o'zgaruvchan
texnologiyalarga moslashish qobiliyati kabi zarur ko'nikmalarni bermaydi.
Bilimlarni baholash metodlarini isloh qilish tizimidagi o’zgarishlar
nafaqat
ta'limdagi har qanday tizimli o'zgarishlarni amalga oshirish, balki bugungi kundagi
global o'zgarishlar uchun ham zarur. Faqatgina ular maktab o'quvchilarini
muvaffaqiyatga erishish uchun zarur bo'lgan ko'nikmalar bilan ta'minlashlari
mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: