M. Y. Ayupova

Yodlash uchun ikki qatorli she’rlar
Q oidaga k o 'ra , nutqi to 'liq rivojlanm agan bolalar sh e’rlarni, ayniqsa, 
to 'rt va u ndan ortiq qatorli sh e’rlam i eslab qololm aydilar. Shu sababli 
ishni ikki qatorli sh e ’rlarni yodlashdan boshlash kerak.
Ikki qatorli sh e’rlarni yodlash predm etli yoki sodda sujetli rasmlarga 
m ajburiy tay an g an h o ld a o'tkaziladi. L ogoped m atn n i, sh e ’rga m os 
rasm larn i o 'z i tan lay d i. S h e ’rni y o d lash d a un in g m azm u ni bolaga 
tu sh u n arli b o 'lay o tg an ig a ishonch hosil qilish lozim , buning u chun
rasm larga m os savollar beriladi. M asalan, sujetli rasm bo 'yicha "Shov- 
shuv etadi ariq, Karim ekadi tariq" sh e’rida quyidagicha savollar berish 
m um kin: "K arim nim a ekdi? Kim tariq ekadi?"
Kichik hikoyalar
Agar bo lalar savollarga javob berishni, nam oyish qilingan harakatlar 
va sodda sujetli rasm lar bo'y ich a gaplar tu zish n i, ikki qatorli she’rlardan 
b ir n e c h ta sin i y o d lash n i o 'rg a n s a la r, u la rg a h ik o y a e le m e n tla rin i 
o 'rg atish n i boshlash tavsiya qilinadi. B uning natijasida bolalar kichik 
hikoya m azm u n in i bir n echta gaplar bilan yetkazishga o'rganishlari 
lozim . B iroq, lu g 'a t boyligining k am b ag 'allig i va n u tq g ram m atik
tizim ining shakllanm aganligi tufayli b o g 'lan g a n nu tq m ustaqil vazifaga 
ajratilm aydi.
Tavsiya etilg an kichik hikoyalar, sh u n in g d ek , ularga qaratilgan 
m ashqlar bolaga m inim um darajadagi nutq vositalarini o'zlashtirishlariga 
yordam beradi.
Logoped kichik hikoyani 2 - 3 m arotaba o'qiydi (yoki gapirib beradi) 
gohida hikoyada ishtirok etuvchi shaxs yoki predm etlarni rasm larda 
nam oyish qiladi. S o'ng logoped m atnga oid savollar va m ashqlar beradi. 
Topshiriqlar h ar bir bolaning nutqiy im koniyatlariga m os holda tanlanadi. 
Pedagogning ixtiyoriga ko'ra barcha m atnlar qayta o'zgartirilishi mumkin.