У збек и с то н рес п у бл и ка си халк, таълим и ва зирли ги


Олий укув шртида нугкни ривожлантириш



Download 7,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/120
Sana30.04.2022
Hajmi7,65 Mb.
#597909
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   120
Bog'liq
fayl 861 20210506

Олий укув шртида нугкни ривожлантириш
методикаси курси вазифалари
Нуткни ривожлантириш — боланинг якка тартибдаги 
психологик 
ривожланишида 
марказий 
урин 
тутадиган 
ижтимоий - тарихий тажрибани узлаштиришдаги ута мураккаб 
куп омилли жараёндир. Бу ижодий жараён, аммо у педагогик 
рах;барликни талаб этувчи тасодифий жараён эмас. Болалар 
нуткини ривожлантиришга дойр ишларни узида болаларга 
нисбатан кадриятли муносабатларни ш акллантирган, яхши 
назарий хамда амалий тажрибага эга булган мутахассис таш кил 
Килиши ва амалга ош ириш п лозим.
«Нуткни 
ривожлантириш
назарияси ва 
методикаси» 
курсининг максади — битирувчиларни мактабгача ёшдаги 
болаларда огзаки нуткни ш акллантириш га дойр фаолиятга 
тайёрлаш
\ам да 
касбий 
таълимни 
иккинчи 
боскич 
— 
магистратурада давом эттириш учун замин яратишдан иборат.
Ушбу максадни амалга ош ириш куйидаги вазифаларни 
\ал этиш ни кузда тутади:
• Турли ёш боскичларида булган мактабгача ёшдаги 
болалар нуткини ривожлантириш хусусиятларини кура олиш 
ва тушуниш кобилиятини шакллантириш;
• Нафакат 
бола 
ёш ини, 
балки 
унинг 
узига 
хос 
хусусиятларини х;ам х,исобга олган холда унинг нуткига таъсир 
курсатиш ва у билан хамкорлик килиш нинг энг самарали 
йулини тугри танлаш ни ургатиш хамда олинган натижаларни 
тахлил килиш;
• Болалар 
нуткининг турли 
кирраларини 
ривож лан­
тириш нинг аник методлари ва усулларига дойр билимлар 
хамда уларни дидактик нуткий мулокот вазиятларида куллаш 
узлаш тирилиш ини таъминлаш ;
• Укув-методик кулланмаларни танкидий тахдил килишга 
таянган холда мактабгача ёшдаги болалар нуткига таъсир
14


курсатиш борасида узининг оригинал усуллари ва йулларини 
яратишга интилиш ни рагбатлантириш.
Курени урганиш жараёнида талабалар болалар нуткини 
ривожлантириш методикасининг назарий асослари, болаларга 
она тилини укитиш нинг психолингвистик, лингводидактик 
асослари каби тушунчаларни узлаштиришлари даркор;
• Замонавий узбек тилини (узбек, рус тили ва б о ш к ), 
илк ва мактабгача ёшдаги болалар нуткини ривожлантириш 
хусусиятлари, 
она 
тилини 
укитиш нинг 
психолингвистик, 
лингводидактик асосларини билиш асосида уларни амалиётда 
Куллаш методикаси асосларини узлаштириш;
• Укишда ва нуткда мантикий хамда эмоционал-образли 
ифодалиликни урганиш кобилияти ва куникмаларини эгаллаш; 
бадиий асарни та\л и л кила олиш ва уни ижро этиш ни билиш; 
болаларда 
лугат 
бойлигини 
ривожлантириш, 
талаффуз 
куникмаларини, 
грамматик 
жихатдан 
тугри 
нуткни 
шакллантириш максадида уларнинг нуткий фаолиятини йулга 
куйиш хамда болаларнинг бир-бирлари билан хамда бошка 
шахслар билан мулокотларини таш кил этиш куникмаларини 
узлаштириш.
Нуткни 
ривожлантириш 
методикасини 
укитиш 
замонавий она тили (узбек, рус тиллари ва бош к ) курсларига, 
адабиётшунослик 
асосларини 
узида 
жамлаган 
болалар 
адабиётига, умумий, 
болалар ва педагогик психологияга, 
умумий ва мактабгача ёшдаги болалар педагогикасига таянади.
Курени укитиш сунгги йиллардаги илмий тадкикотлар 
якунлари, 
турли 
укув 
муассасаларида 
даре 
бериш 
тажрибаларини умумлаштириш 
ва муаллифларнинг синов 
ишлари натижалари асосида ташкил этилади.
Курснинг мазмуни ва уни амалга ош ириш нинг етакчи 
гоялари сифатида куйидагилар чикадилар:
• Боланинг кадр-кимматини ва унинг узига хослигини 
тушуниш, бола нуткини «якин ривожланиш хУДУДИ»га караб 
устириш ни кузда тутган холда ривожлантириш хусусиятларини 
х,исобга олиш;
• Педагогик мулокотнинг бола билан эмоционал алока 
урнатишга, 
у 
билан 
диалогик 
\ам корлик 
килишга 
йуналтирилганлиги;
• Мактабгача ёшдаги болаларга нуткни махсус ургатиш 
асосининг коммуникатив ёндашув таш кил этиши лозим булган
15


нутрий фаолият тузилмаси доирасида амалга оширилаётган 
ижодий жараён сифатидаги а\ам иятини тан олиш.
Курени 
узлаштириш 
учта 
компонент: 
мотивация, 
назарий 
ва 
амалий 
тайёргарлик 
умумийлиги 
сифатида 
мактабгача ёшдаги болалар нуткини ривожлантиришга дойр 
ишларга касбий тайёргарлик ш аклланиш ини таъминлайди.
Нуткни 
ривожлантиришга 
оид 
ишларга 
касбий 
тайёргарлик шаклланганлиги мезони сифатида куйидагилар 
чикадилар:
• Нуткни ривожлантириш курсини Урганиш ва болалар 
билан ишлашга масъулият билан ёндашиш;
• Болалар 
нуткини 
ривожлантириш 
механизми 
ва 
хусусиятлари, нуткий ф аолиятнинг назарий асослари, якка 
тартибда 
нуткий 
ривож ланиш ни 
диагностика 
килиш 
тамойиллари ва методикаси, нуткнинг турли кирраларини 
ривожлантириш
методлари 
ва 
воситаларининг узига хос 
хусусиятлари хакидаги билимларнинг туликдиги ва изчиллиги;
• Болаларнинг 
нуткий 
мулокоти 
натижаларини 
мос 
равишда тахдил килиш хамда бахолаш, бола нуткига педагогик 
таъсир курсатиш нинг макбул тизим ини танлаш ва куллашга 
Кодирлик.
М аксад ва вазифалар курени куйидаги тарзда тузган 
Холда амалга оширилади: биринчи турт жилдда методиканинг 
назарий 
асослари 
куриб 
чикилган, 
унинг 
илмий 
фан 
сифатидаги узига хослиги курсатилган, олий укув юрти курси 
вазифалари, 
мактабгача 
ёшдаги 
болалар 
нуткини 
ривожлантиришга оид ишларга касбий тайёргарлик тушунчаси 
мохияти, нутк, нуткий фаолият онгогенези хакидаги замонавий 
тасаввурлар, ш унингдек хозирги боскичда методиканинг фан 
ва унинг долзарб муаммолари сифатидаги кискача тарихи, 
мактабгача 
таълим 
муассасаларида 
болалар 
нуткини 
ривожлантириш га дойр 
иш ларнинг 
максади, 
вазифалари, 
мазмуни ва шакли хусусиятлари очиб берилган. Мактабгача 
ёшдаги болалар билан мулокот урнатиш нинг узига хос жихат- 
ларини очиб бериш хамда болалар нуткини ривожлантириш
учу| f улар билан мулокотни тугри таш кил этиш ахамиятини 
асослашга алохида урин берилган.
Сунгра методик мавзуларга утилади. Уларда болалар 
нуткининг 
тил 
элементларини 
турли 
ёш 
боскичларида
16



Download 7,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish