Beynin I i m I i -js

g ili.” Sizin bir kişi olarak özünüz ile süngerim si bir hücreler it­
tifakının uzaktan yakından bir ilgisi olam a y a ca ğ ın ı düşünm ekte
haklıdırlar da. Bu yolcuların kararları, gö zle görülem eyecek kü-
2 0 8

---

çiiklükteki döngüler boyunca akıp giden bir alay kimyasaldan de­
ğil, kendilerinden çıkmıştır ne de olsa; öyle değil mi?
Öyleyse Phiııeas Gage’inki gibi durumlarla karşılaştığımızda ne
olacak? Ya da dikkatimizi, etkisini beyin üzerinde göstererek kişi­
liğin değişmesine neden olan, demir bir çubuktan çok daha ince­
likli başka etkenlere çevirdiğimizde?
N arkotik m addeler adını v erd iğim iz k ü çü k m o le k ü lle r in g ü çlü
etkilerini d ü şünün. Bunlar bilinç d u ru m u n u değiştirir, b ilişselliğ i
etkiler ve davranışlara yön verir. Bizler bu m a d d elerin k ö lesiy izd ir.
Tütün, alkol ve k o k a in , ruh halini d eğiştirm ek gib i ev ren sel bir
amaçla insanların k endilerine uygu lad ık ları m addelerdir. N ö r o b i-
yoloji hakkında başka hiçbir şey b ilm esek de, n a rk o tik lerin varlığı
bile, davranış ve psik olojim izin m olek ü ler d ü zey d e y ö n le n d ir ile b i­
leceğine dair bütün kanıtları sunm ak için yeterlidir. Ö rn ek ola ra k
kokaini alalım . Bu kim yasal, öd ü llendirici olayları (su su zlu ğ u n u zu
soğuk bir buzlu çayla giderm ekten tutun b ek led iğin iz g ü lü m se m e ­
yi görm eye, zor bir problem i çözm ek ten tutun “İyi iş ç ık a r d ın !”
övgüsünü duym aya varana dek her türlü öd ü llen d irici d u ru m u )
kaydeden özel bir beyin ağıyla etkileşim halindedir. “M e z o lim b ik
dopam in sistem i” olarak bilinen bu yaygın nöral devre o lu m lu
sonuçları, onlara kaynak olan davranışlara b ağlayarak d ü n y a y la