5-bo’lim. Suxbatlashish san’ati “G’iybatchi sizga boshqalar

Belgilar va signallarni talqin qilish
Ketma-ket 
suhbatlarga 
erishishda parallel 
suhbatlarni aniqlang 
va undan qoching.

---

14 
Suhbat og'zaki va vizual ko'rsatkichlardan iborat. 
Og'zaki ko'rsatkichlar berilgan va olingan iboralarni 
o'z ichiga oladi. Vizual ko'rsatkichlar berilgan va 
qabul qilingan signallardan iborat. Og'zaki 
bo'lmagan xabarlar belgilar va signallar orqali 
almashinadi. Suhbat davomida odamlar ongsiz 
ravishda qo'llarini, ko'zlarini, boshini, oyoqlarini va tananing boshqa qismlarini 
harakatga keltiradilar yoki boshqa og'zaki bo'lmagan xatti-harakatlarni, masalan, 
suvni tez-tez chiqishadi. Bu og'zaki bo'lmagan harakatlar ularning ongining 
holatini aks ettiradi. Tana harakatlari va ishoralari ongda yashiringan narsalarni 
ko'rinadigan tarzda ochib beradi. Tabassum, ko'z harakati va boshqalar kabi 
vizual ko'rsatkichlardan iborat. Signallar boshqalar bizga ko’rsatadigan xulq-
atvor ko'rsatkichlaridir. Masalan, nutq paytida har 10-15 daqiqada suv ichish 
tashnalik belgisidir. Biroq, tinglovchilar uchun bu ma'ruzachining asabiyligini 
ham ko'rsatishi mumkin. 
 
Parallel suhbatdan qochish
Odamlar faktlar, g'oyalar, fikrlar yoki yechimlar kabi bilimlarni o'rganish 
uchun suhbatlarda qatnashadilar. Muhokamaning maqsadi judayam aniq 
bo'lganda, o’sha tomonning gaplarini qiziqish bilan tinglash mumkin. Ikkala 
tomon ham dastlab savollar berish va og'zaki bo'lmagan signallarning ma'nosini 
o'rganish orqali aytilgan narsa haqida qo'shimcha ma'lumot olishlari kerak. 
Ammo agar ikkala tomon ham buni amalga oshirmasa va faqat unga parallel 
boshqa bayonot bilan asl bayonotga qarshi chiqsa, suhbat qoniqarli natija 
bermaydi. Ikki parallel bayonot mos kelmaydi va shuning uchun muammoni hal 
qilish yoki asl bayonotga qo'shimcha ma'lumot kiritish uchun ularni bir-biriga 
bog'lab bo'lmaydi.
Bir qator parallel bayodnotlarda hech qanday dialog mavjud emas, 
aksincha, bir-biriga qarata gapirilayotgan ikki xil mavzu ko’tariladi. Quyidagi 
misolni ko'rib chiqaylik. Tikuvchilik kompaniyasida uchrashuvdagi suhbat: 
X: Eksportimizni oshirishimiz kerak. 
Y: Menimcha, biz uchun ishchi kuchimizni zudlik bilan qisqartirish eng muhimi.
X: Eksportimizni ko'paytirish orqali biz o'z brendimiz imidjini yaratishimiz 
mumkin. 
Y: Ishchilar sonini qisqartirish orqali biz xarajatlarimizni kamaytirishimiz 
mumkin. 
Biror narsa haqida fikr 
yuritishdan maqsad, boshqa 
odamga uning his-
tuyg'ularini yanada aniqroq 
tushunishga yordam 
berishdir.
Suhbat og'zaki va vizual 
ko'rsatkichlardan 
iborat.

---

15 
X: Men har doim kompaniyamizning imidjini 
mahsulotlarni chet elda sotish orqali ijobiy 
tomonga o'zgartirishga intilaman. 
Y: Xarajatlarni kamaytirish - bu kompaniyamizni 
boshqarishning yagona yo'li va bunga faqat 
ishchilar sonini kamaytirish orqali erishish 
mumkin. 
Bu misolda X va Y parallel suhbatda bo'lishadi, bu yerda har biri o'zini to'g'ri va 
boshqa noto'g'riligini isbotlashga harakat qiladi. Ikkalasi ham boshqa odam 
aytgan so'zlarning asl ma'nosini o'rganish haqida o’ylamayapti.