4. Ўзбекистонда макроиқтисодий барқарорликни таъминлаш муаммолари.
Макроиқтисодий барқарорликка эришиш иқтисодий ўсишнинг, иқтисодий инқирозни
бартараф этишнинг муҳим шарти ҳисобланади. Одатда макроиқтисодий барқарорлик деганда
иқтисодий инқирозга барҳам бериш, иқтисодий тараққиётни ифодаловчи кўрсатгичларни
муайян даражасида сақлаб туриш, умуман олганда иқтисодиётни соғломлаштириш
тушунилади. Ялпи талаб билан ялпи таклиф ўртасидаги оптимал нисбатни шакллантириш
ёрдамида макроиқтисодий барқарорликка эришилади. Собиқ Совет тизими шароитида
шаклланган халқ хўжалигининг таркибини миллий мустақил иқтисодиётни ҳозирги замон
бозор иқтисодиётига мослаштириш муҳим аҳамиятга эга. Биринчи навбатда 27 миллионлик
аҳолини озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш, қишлоқ жойларида минимал ҳаёт
кечириш учун муайян шарт-шароит яратиш, иш ҳақини кўпайтириш йўли билан ижтимоий
ҳолатни яхшилаш амалга оширилади. Барқарорликка эришининг асосий йўлларидан бири бу
ишлаб чиқаришни тинимисиз ўсиб боришига эришишдан иборат. Бунинг учун инвестицион
фаолият ўта муҳим аҳамиятга эга. Корхоналар фойдасини солиқлардан иложи борича
158
солиқлардан озод этиб, уларнинг асосий қисмини ишлаб чиқаришни кенгайтиришга,
замонавий техника ва технологияни жалб қилишга эришиш йўли билан ички бозорни
товарлар ва хизматлар билан тулдириш - макроиқтисодий барқарорликка эришишнинг
асосий омиларидан ҳисобланади. Халқ хўжалигини энергия ресурслари билан таъминлаш,
аҳолини коммунал хўжалиги хизматлари бўлган эҳтиёжларини тўлароқ қондириш - ишлаб
чиқаришни яхши суръатлар билан ўсиб бориши ва аҳолини тинч турмуш кечириши учун
керакли шароит яратишдир.
Такрорлаш учун саволлар:
1. Тармоқ ичидаги мутаносибликка қандай эришилади?
2. Миллий даромаднинг қайси қисми аҳоли даромадларини ташкил этади?
3. Инвестиция манбаларидан қайси турларини биласиз?
4. Миллий даромаднинг қайси қисми ишлаб чиқаришни кенгайтиришга хизмат қилади?
5. Фоиз ставкаси инвестицион фаолиятга қандай таъсир кўрсатади?
Адабиётлар:
1. Каримов И.А. Асарлар тўплами. 1-15 жилдлар. – Тошкент: Ўзбекистон, 1996-2007 йй.
2. Абдурахмонов К. и др. Экономическая теория. Учебник для студентов высших учебных
заведений. - Т.: «Шарк», 1999.
3. Абулқосимов Х.Р. Иқтисодиёт назарияси. – Т., 2006.
4. Амалий иқтисодиёт. – Т.: Шарқ, 1996.
5. Добрынин А.И., Тарасевич Л.С. Экономическая теория. Учебник. - Санкт-Петербург:
«Питер», 2000.
6. Кодиров А. и др. Экономическая теория. Учебное пособие. – Т.: ТГТУ, 1999.
7. Саидов К.С., Сейтмуратов Р.А., Асланова Д.Х. Социал иқтисодиёт. Ўқув қўлланма. – Т.:
Ўзбекистон, 2006.
8. Собирхонова Ю. Иқтисодиёт назарияси. – Т., 2006.
9. Шодмонов Ш.Ш., Алимов Р.Х., Жураев Т.Т. Иктисодиёт назарияси. – Т.: «Молия», 2002.
159
Do'stlaringiz bilan baham: |