Бошланғич таълим педагогикаси ва методикаси факулктетлари

қатъий бўлса ҳам, луғавий нормалар ҳақида гап кет-
ганда бундай деб бўлмайди. Сўэларда вариантдорлик
бошқа тил кўрннишларига 
қараганда 
ниҳоятда бой.
Баъзан тил имкониятларида ўнлаб вариантлар учрай-
ди ва уларнинг ҳаммаси норматив ҳисобланади. Маса-
лан, юз.чеҳра.бет каби синонимлардан мана бу бнрик-
мада қайсиси норматив ва қайсиси пормадан тяшқари:
юзидан нур ёғилади, бетидан нур ёғилади, чеҳрасидан
нур ёғилади. Биэнингча, ҳар учала вариант ҳам ўринли
ишлатилган Шундай ҳолатларни назарда тутиб бўлса
керак, баъзи мутахассислар умуман 
луғавий норма-
нинг белгиланишига эътироэ билдираднлар*
Юқоридаги мисол шуни кўрсатадики. вариантдорлик
ҳам адабий нормага хос ҳодисаларданднр. Тилнинг лу-
ғавий бойлигидан фойдаланганда норманинг бу имко-
нияти муаллифга такрорни, бир хилликни 
енгишида,
чиройли нутқ тузишда қўл келади.
Уқитувчи нутқининг тўғрилиги
Нутқнинг тўғрилиги унинг 
адабий тил нормалари-
га мослигидир. Адабий тил нормалари 
кўп тармоқли
бўлгани учун нутқнинг тўғрилиги ҳам бир қанча шарт-
ларни ўзида қамрайди. Тўғри, нутқ ўэида адабий тил-
нинг фонетик, талаффуэ, луғавий сўз ясалиши, грамма-
тик (морфологик, синтактик). 
услубий 
нормаларини
мужассамлаштирган бўлиши лозим. Буларнинг бирор-
тасидан бироз четлашган 
нутқ ҳам тўғрн 
нутқ бўла
олмайди.
Нутқнинг тўғрилиги унинг энг муҳим алоқавий фа-
зилатидир. Нутқ тўғри бўлмаса, бошқа коммуникатив
фазилатлари ҳам вайроч бўлади. Нутқнинг 
тузилиши
тўғри бўлмаганда, унинг мантиқийлиги, аниқлиги, ўрин-