№5. Tug'ma pastki ichak tutilishi. Girshprung kasalligi

 
16.13-rasm.
 Uretral teshik bilan to‘g‘ri ichak atreziyasi. 
 
 
16.14-rasm.
 Vangenstin-Kakovich-Rays bo‘yicha rentgenogramma. 
 
Birlashgan anomaliyalar: 
1. 
Dumg‘aza va umurtqa. Anorektal anomaliyalar bilan birlashgan nuqsonlar 
orasida eng ko‘pi odatda bir yoki bir nechta dumg‘aza umurtqalari yo‘qligi 

---

ko‘rinishida bo‘ladigan dumg‘aza deformatsiyasi uchraydi. Bir umurtqaning 
«tushishi» odatda prognoz munosabatida alohida ahamiyatga ega bo‘lmaydi, bu 
vaqtda ikkitana ko‘p umurtqalarning yo‘qligi ham anorektal, ham siydik yopish 
mexanizmlar funksiyasi borasida yomon prognostic omil hisoblanadi. Afsuski, 
yarimumurtqalar, asimmetrik dumg‘aza, uning qisqarishi, orqaga ketishi va 
«yarimdumg‘aza» kabi dumg‘azaning boshqa anomaliyalari chastota va ahamiyati 
haqida ma’lumotlar yo‘q. So‘nggi variantda («yarimdumg‘aza»), odatda, anorektal 
sfinter funksiyasining ifodalangan yetishmovchiligi kuzatiladi. Umurtqaning 
«yuqori» anomaliyalari anorektal va siydik nazoratiga ta’siri borasidagi roli 
yetarlicha aniq bo‘lmagan ko‘krak-bel bo‘limida yarimumurtqalar bo‘lishida 
ko‘proq ifodalanadi. 
2. Siydik jins anomaliyalari. Anorektal nuqsonlar bilan birlashgan siydik jins 
(SJ) anomaliyalarning chastotasi 20 dan 54 % orasida variyatsiyalanadi. Bunday 
katta diapason bemorlarning urologik tekshiriluvi aniqligi va e’tiborliligi 
borasidagi farqlar bilan tushuntiriladi.
Anorektal nuqson qancha yuqori lokallashsa, u urologik anomaliyalar bilan 
shuncha ko‘p birlashadi. Persistlaydigan kloaka yoki rektovezikal teshigi bo‘lgan 
bemorlarda SJ tizimi zararlanishi 90 % holatlarda uchraydi. Va aksincha, past 
shakllari bo‘lgan bolalarda (chot orasi teshigi) birga keladigan urologik nuqsonlar 
kuzatuvlarning 10 %ida uchraydi. Anorektal va SJ sohalarining birlashgan 
nuqsonlarida keskinlashuvlar katta chastotasi va yuqori letallik muhim sabablari 
qoidaga ko‘ra, gidronefroz, urosepsis va buyrak funksiyalari pasayishi fonida 
rivojlanadigan metabolik asidoz hisoblanadi. Bularning barchasi anorektal 
nuqsonlarning yuqori shakllari bo‘lgan bemorlarni juda e’tiborli urologik 
tekshirilishining zarurligini ko‘rsatadi. Bunda bu tekshiruv, shubhasiz, 
kolostomiyagacha o‘tkazilishi kerak. Rektovaginal yoki rektouretral teshik 
bo‘lganida ham urologik tekshiruv, shuningdek, zarur, lekin bunday shoshilinchni 
talab qilmaydi, nuqsonning pat variantlarida esa u kechiktirilishi va keyinchalik 
individual ko‘rsatmalar bo‘yicha qo‘llanilishi mumkin.