(Ш ивирлаб гапиришади.)
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Бугун
кечқурун
бизникига
чиқасанми, М итя?
М и т я. Чиқаман.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Р а з л ю л я е в . Мен ҳам чиқаман. Уйинга тушишга жуда
ишқивозман.
(Олифта бўлиб туради.)
Ҳай, қизлар, битта-
яримтанг мени яхши кўрсангларчи.
М а ш а . Шундай гапни гапиришга уялмайсизми?
Р а з л ю л я е в . Гапирсам нима
қипти!
Мени
яхши
кўринглар дедим... содда одам бўлганим учун.
Л и з а. Қизларга бундай деб бўлмайди. Қизларнинг ўзи
сизни севишларини кутишингиз керак эди.
Р а з л ю л я е в . Қизларнинг ўзига қолса, ўлса ҳам сев-
мас!
(Ўйинга тушади.)
Эҳ, гусарни севмаслик1
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а
(Митяга цараб цўйиб).
Балки,
биров бировни севиб юргандир, аммо буни ўлса ҳам айт-
майди: йигит ўзи фаҳмлаб олиши керак-да.
Л и з а. Дун’ёда ҳечбир қиз мен сени севаман деб айт-
майди!
М а ш а. Албатта, айтмайди-да.
А н н а И в а н о в н а
( уларнинг ёнига келиб, гоҳ Любовь
Гордеевнага, гоҳ Митяга қараб, агиула айтабошлайди).
Ким кимни севганлиги
Аниҳланди муқаррар.
Ма'шуқа қаршисида
Ошиқ оғир хўрсинар.
М и т я . Буни кимга текизиб айтдингиз?
А н н а И в а н о в н а . Кимга текизиб айтганимизни ўзи-
миз биламиз.
Р а з л ю л я е в . Ҳай, қизлар, шошманглар, мен сизлар-
га бир ашула айтиб бераман.
А н н а И в а н о в н а . Қани, айт, айт!
Р а з л ю л я е в
(ашулани чўзиб айтади.)
Кўкда айиқ втарди парвоз.
А н н а И в а н о в н а .
Бундан
баттарроғини
билмай-
санми?
Л и з а. Бизни мазах қилаяпти, шекилли.
Р а з л ю л я е в . Буниси ёқмаса, бошқасини айтай.
Мен
хушчақчақ одамман.
(А ш ула айтади.)
Ҳай, қаттиқ ур тахтани,
Хотирла Москвани!
Москва уйланмоқчи
Коломнани олмоқчи.
Тула хахолаб кулиб,
Дейди: «мен бўлмайман сеп!»
Тўрт тийин қорабуғдой.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Қирқ тийин турар ёрма,
Ярим танга тариқвой,
Тўққиз тийиндир арпа.
(қизларга қараб)
Арзон бўларди сули,
Қиммат-да кира пули.
Кўрдингизми, ҳавонинг қанақалиги!
М а ш а. Бунинг бизга дахли йўқ экан.
Л и з а. Биз аллоплик қилмаймиз.
А н н а И в а н о в н а . Мунча хиралик қиласан! Ундан
кўра, мана бу жумбоқни ечсангчи; думдумалоқ, қиз эмас,
думи бор, сичқон эмас!
Р а з л ю л я е в . Оббо, жуда қийин-ку.
А н н а И в а н о в н а .
Қийинини
топиб
айтамиз-да!..
Уйлаб топ! Қани, қизлар, кетдик.
Қ и з л а р ўринларидан туриб, кетмоқчи бўладилар.
Ю ринглар, йигитлар.
Г у с л и н блан Р а з л ю л я е в ҳам отланадилар.
М и т я. Мен кейинроқ чиқаман. Бу ерни
саранжомлаб
олай.
А н н а И в а н о в н а
(бошқаларнинг отланиб бцлишини
кутиб).
Кеча оқшомда қизлар,
Кеча оқшом гўзаллар,
Кеча оқшомда қизлар пиво қайнатардилар.
Қелди қизлар ёнига,
У гўзаллар ёнига,
Келди қизлар ёнига чақирилмаган меҳмон.
(А н н а Ивановна ҳаммани эшикдан чиқариб, Аюбовь
Гордеевнани тутиб қолади-да, эшикни беркитади.)
У Н И Н Ч И С А Ҳ Н А
М и т я блан Л ю б о в ь Г о р д е е в н а .
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а (
эшик ёнида туриб).
Қўйинг-
лар, жиннилик қилманглар.
Эшик орқасидан ҳизларнинг кулгиси эшитилади.
Қамаб қўйишдию!.. Вой, жинниларей!
(Эш ик ёнидан кета-
ди.)
Бу нима жиннилик!..
/
www.ziyouz.com kutubxonasi
М и^тя
(стул цўйиб).
Утиринг, Любовь Гордеевна,
бирпас суҳбатлашайлик.
Сиэнинг
буерга
келишингизни
кўриб жуда қувониб кетдим.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а
( ўтириб).
Нимага қувонасиз,
ҳайронман.
М и т я . Нега қувонмай! Сизга қилган хизматимдан ҳам
ортиқ илтифот кўрсатишингиз мени суюнтиради.
Мана,
тағин бир марта бахтиёр бўлдим...
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Нима бўпти! Келдим, бирпас
ўтирдим, кетдим, бунинг унча аҳамияти йўқ. Ҳ озир ҳам
туриб кетишим мумкин.
М и т я . Йўқ, йўқ, кетманг, зинҳор!.. Кетиб нима қила-
сиз!..
(Чўнтагидан цоғоз олади.)
Рухсат этсангиз, мен сиз-
га ўз меҳнатимни тақдим этай... қўлимдан келганча,
чин
қалбимдан ёзганман.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Бу нима ўзи?
М и т я. Сизга атаб ше’р тўқиган эдим.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а (
севинчини яширмоқчи бўла
-
ди).
Яна биронта бема’ни гап бўлмасин... балки ўқишга ҳам
арзимас.
М и т я. Бунисини айтолмайман, негаки, илмим бўлмаса
ҳам ўзим тўқиганман.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Уқиб берчи!
М и т я . Ҳозир.
(Стол ёнига ўтириб, қоғозни
олади.)
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а унинг пинжига келиб туради.
Гул эмас, кўкат эмас далада бўлган хазон.
Сўлиб хазон бўлмоқда соф кўнгилли ёш ўғлон.
Манглайи шўрлик қилиб, гўзалга бўлди шайдо,
Уз бошига келтирди туганмас жабру жафо.
Давлатманд гўзал қизга қўйиш блан муҳаббат,
Уз жонига беҳуда сотиб олди фалокат.
Гўё зулмат кечада чиқмаганидек ҳуёш,
У қиз бу йигит блан бир ёстиққа .қўймас бош.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а
(бирмунча вақт хаёлга толиб
ўтиради).
Қани, буёққа бер.
(Қоғозни олиб яширади, кейин
ўрнидан туради.)
Жавобини хатда айтаман.
М и т я . Узингиз-а?
•
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Аммо, ше’р тўқишни билмай-
ман, шундай ёзаман.
М и т я. Бундай илтифотингизни катта бахт деб ҳисоб-
лайман.
(Қ оғоз блан перо узатади.)
Марҳамат, олинг.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Л ю б о в ь
Г о р д е е в н а .
Афсуски,
хатим
хунук.
(Ёзади; Митя қарамоцчи бўлади.)
Қарама, қарасанг ёзмай-
ман, йиртиб ташлайман.
М и т я. Қарамайман. Аммо, илтифотингизга
жавобан
яна қўлимдан келганича сизга атаб ше’р ёзишимга ижозат
этасиз.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а
( ручкани столга қўйиб).
Ёз-
санг, ёз... Қайтангга қўлимни сиёҳ қилдим,
билганимда,
ёзмас эдим.
М и т я. Беринг.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Ма. Аммо, ҳозир эмас, мен
кетганимдан кейин ўқийсан.
(Қоғозни буклаб,
Митяга
беради; Митя қоғозни чўнтагига беркитади.)
М и т я. Худди айтганингиздай қиламан.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а
(ўрнидан туради).
Болохонага
чиқасанми?
М и т я. Чиқаман... ҳозир чиқаман.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Яхши қол.
М и т я. Кўришгунча хайр.
Любовь Гордеевна эшнк томон юради; эшикдан Л ю б и м
К а р п и ч кириб келади.
У Н Б И Р И Н Ч И С А Ҳ Н А
Ушалар в а Л ю б и м К а р п и ч .
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Вой!
Л ю б и м К а р п и ч
(Любовъ Гордеевнани
кўрсатиб).
Тўхта! Кимсан? Нима қилиб юрибсан?
Қандай иш блан
юрибсан? Назорат қилинсин!
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а . Сизмисиз, амаки!
Л ю б и м К а р п и ч . Мен, жиян! Ҳ а, қўрқиб
кетдинг-
ми? Қўрқма, боравер! Мен чақимчи эмасман, ҳозир ёпиқ-
лик қозон ёпиқлигича қолади, кейин бекорчиликда текши-
риб кўраман.
Л ю б о в ь Г о р д е е в н а .
Яхши
қолинглар!
(Чиқиб
кетади.)
У Н И К К И Н Ч И С А Ҳ Н А
М и т я блан Л ю б и м К а р п и ч .
Л ю б и м К а р п и ч . Митя, савдогар укаси, Торцов ўғли
Любим Карпич Торцовни қабул қил.
М и т я . Марҳамат, хуш келибсиз.
Do'stlaringiz bilan baham: |