П ьесалар с е р д а р о м а д жой кам бағалаи к а й б эмас м о м а к а л д и р о к

( Кулигинга.)
Йўқол кўзимдан! йўқол! 
(Ғазаб блан.)
Аҳ- 
моқ!
К у л и г и н. Савел Прокофьич жаноблари, ахир бундан 
бутун халқ учун фойда бор-да.
Д и к о й . Йўқол дейман! Қанақа фойда1 Кимга керак бу 
фойданг?
К у л и г и н. Ҳеч бўлмаса ўзингизга фойдаси бор, Савел 
Прокофьич жаноблари. Мана, тақсир, боғнинг баҳаво жо- 
йига ўрнатилса яхши бўларди. Қанча чиқим бўларди дейсиз? 
Ҳечқанча ҳам чиқим бўлмайди; 
тош устун 
(ҳарбир айт-
ган
нарсасини қўди блан кўрсатиб 
гапиради
) ,— мана шунча- 
гина юмолоқ мис тахтаю мана шунчагина тўғри, жуда оддий 
темир бўлса бас. 
(Қ ў ли блан кўрсатади.)
Ҳаммасини ўзим 
боплайман, рақамларини ҳам ўзим ёзаман. Кейин, жаноби- 
нгизнинг ўзлари, ё бўлмаса бошқа айланиб юрган кишилар 
бундай келиб қарашадию, соат нечалигини билишади-да. 
Шундай баҳаво, гўзал бир жой бўш турадими? 
Бундан 
ташқари, жаноблари, ўткинчилар ҳам бўлиб туради, ана 
ўшалар ҳам бундай тамоша қилишади, ҳарҳолда, эл кўзида 
ёмон бўлмайди-да.
2Ь6
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Д и к о й. Бунақа бўлмағур, бемаза гапларинг блан ға- 
янимга тегма! Эҳтимол сен блан гаплашишни истамасман. Сен, 
аҳмоқ, аввал билишинг керак эди; гапларингга қулоқ сола- 
манми, йўқми? Мен, сенинг тенгингми?! Топган гапини қа- 
ранг-у! Кишини ҳол-жонига қўймайди-я!
К у л и г и н. Агар олдингизга ўз манфаатимни кўзлаб 
келганимда эди, унда айб менда бўларди. Ахир, мен, жа- 
ноблари, халқ фойдасини кўзлаб келдим. Жамоат учун ўн 
сўм харжланса нима қилипти! Бошқа ҳечнарса даркор эмас, 
тақсир.
Д и к о й . Ким билади сени, балким ўғирлаб қочарсан!
К у л и г и н . Уз меҳнатимни аямай ҳаммасини текинга 
қилмоқчиману, яна нимани ўғирлаб қочаман, жаноблари? 
Буерда мени ҳамма билади; менинг тўғримда ҳе.чким ёмон 
гапирмайди ҳам.
Д и к о й . Билса билар, менга нима, мен сени билишни 
ҳам истамайман.
К у л и г и н. Хўш, Савел Прокофьич жаноблари, виждон- 
ли одамни хафа қиласиз-а?
Д и к о й . Мен сенга ҳисоб беришим керакми! 
Сендан 
каттароғига ҳам ҳисоб берган эмасман. Сенинг ҳақингда шу 
-фикрдаманми, ўз фикримдан қайтмайман. Балким бош- 
қалар учун инсофли, виждонли одамдирсан, аммо менинг 
учун қароқчи, муттаҳамсан, гап тамом, вассалом! Мендан 
шу сўзларни эшитмоқчимидинг? Шундай бўлса қулоқ сол! 
Сен — қароқчисан! Тамом! Ё мен блан қозилашмоқчимисан! 
Сен шуни бир билиб қўй, сен чуволчангсан, хоҳлайман раҳм 
қиламан,— хоҳлайман янчиб ўтиб кетаман.
К у л и г и н . Ихтиёрингиз, Савел Прокофьич! Мен, тақ- 
■сир, кичкина одамман, мени ранжитиш қийин эмас. Лекин, 
жаноблари, сизга шуни айтишим керакки, «усти йиртиқлар 
ҳам саҳоватли бўладилар».
Д и к о й. Сен менга тўнглик қилма! Биласанми, тўнглик 
қилма!
К у л и г и н . Мен, сиэга ҳеч тўнглик қилаётганим 
йўқ, 
тақсир; фақатгина вақти келиб шаҳар учун бирор фойдали 
иш қиларсиз деб гапираяпман. 
Қурбингиз бўлса етарли, 
жансблари; бундай саховатли ишлар учун фақат ихлос бўл- 
са бас. Мисол учун ҳозирни олсак: тез-тез момақалдироқ 
бўлиб турибди; лекин, бунга қарши бирор чора кўрганимиз 
йўқ.
Д и к о й
(гердайиб).
Буларнинг ҳаммаси беҳуда гап!
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

К у л и г и н. Нега беҳуда гап бўлсин, тажриба қилиб 
кўришган-ку.
Д и к о й . Момақалдироққа қарши қанақа асбобинг бор?
К у л и г и н. Пўлатдан қилинган.
Д и к о й
(ғазаб блан).
Хўш, тағин ниманг бор?
К у л и г и н. Пўлат устунлар.
Д и к о й