O o ‘ ‘ zbekiston respublikasi oliy va o

Loyihalash namunaviy marshrutlariga misollar
Nostandart detallar uchun texnologik rejalashtirish standart detallar uchun texnologik 
rejalashtirishdan farq qiladi. Nostandart detallar uchun texnologik jarayon ko‘rilayotgan 
detallar klassi uchun oldin yaratilgan namunaviy umumlashgan texnologik jarayonni 
konkretlashtirish va moslashtirish yo‘li bilan loyihalanadi. Standart detallar uchun texnologik 
jarayonning pasayuvchi loyihalashi bajariladi va u loyihalashning printsipial sxema, marshrut 
va operatsion texnologiya, uskuna va asboblarni loyihalash va sonli –
dasturiy 
boshqariladigan dastgohlar uchun boshqaruvni sintez qilish bosqichlaridan tarkib topadi.
ALTda loyihalash rejimlari. Qandaydir marshrutni bajarishda inson ishtiroki va EHMdan 
foydalanishning tavsifi va ishtirok etish darajasi bo‘yicha loyihalashning bir qancha rejimlarini 
farqlashadi.
Avtomatik rejim yechimga inson aralashmasidan EHMda formal algoritmlar bo‘yicha 
loyihalash bajarilganda qo‘llanadi.
Qo‘l (avtomatlashtirilmagan) rejim marshrut EHM yordamisiz bajarilishi bilan 
tavsiflanadi.
Avtomatlashtirilgan loyihalash agar marshrutdagi loyihaviy protseduralarning bir 
qismini inson qo‘lda, qolgan qismini esa EHMdan foydalanib bajarsa, bunday loyihalash 
qisman 
avtomatlashtirilgan 
bo‘ladi. 
Bunday 
rejim 
loyihalash 
past 
darajada 
avtomatlashtirilganini aks ettiradi.
Dialogli (interaktiv) rejim ancha takomillashgan rejim bo‘lib, unda marshrutdagi hamma 
protseduralar EHM yordamida bajariladi, inson ishtiroki esa loyihaviy protseduralar yoki 
operatsiyalar natijalarini operativ baholashda, davom ettirish yo‘llarini tanlashda va loyihalash 
borishini korrektirovka qilishda namoyon bo‘ladi. Agar dialog initsiatori inson bo’lsa, unga 
EHMdagi avtomatik hisoblarni istalgan paytda uzish imkoni berilgan bo‘lsa, bunday dialog 
aktiv deyiladi. Agar hisoblashni uzish EHMda bajarilayotgan, oldindan nazarda tutilgan 
ma’lum momentlarda dastur buyruqlari bo‘yicha amalga oshirilsa, ya’ni loyihalovchi dialog 
initsiatori bo‘la olmasa, u holda dialog passiv deyiladi.
ALT rivoji, xususan, loyihalashning avtomatlashtirilishi darajasining ortishi yo‘nalishida 
bormoqda. Lekin ALT bilan dialog rejimida ishlashda zarurat solmoqda, chunki murakkab 
tizimlarni loyihalash jarayonini to‘lig‘icha formallashtirib bo‘lmayapti va ba’zi hollarda inson 
ishtiroki qaror qabul qilishni tezlashtirish imkonini bermoqda.

---